Aan: dhr. M. Stein (2x)
Aan: Palestina komitee,
Aan: CIDI,

(Dit stuk was rond jan1996 redactioneel commentaar in Manifest)
(M. Stein en NIW hebben naar aanleiding van dit stuk in Manifest, aan mijn telefoon gehangen.)

Een van de ontroerendste overwinningen die een bevrijdingsbeweging ooit maakte, maakte de wereld deze dagen rond kerstmis mee: Betlehem werd bevrijd. De Palestijnen werden weer heer en meester in dat stukje van hun land: Arafat in een een katholieke kerk en zijn vrouw met hun kind bij de geboorteplek van Jezus. Maar wat hebben dergelijke zwaar symbolische gebeurtenissen met politiek te maken?

Heel veel. In het handvest van de Palestijnse Bevrijdingsbeweging, de PLO, heeft altijd gestaan Palestina te bevrijden en het vrij te laten zijn voor Joden, Christenen en Moslims. Dat geeft ook goed aan dat de PLO op een vrijzinnige en democratische manier heeft nagedacht over de toekomst. De hoofdrolspelers, de vrouw van Arafat en de burgemeester van Betlehem, zijn beiden Christen. Dat is geen toeval. Veel Palestijnen zijn Christen, ongeveer 10 procent. Tussen de islam en het het Christendom is in die hoek van de Arabische wereld al lang een normale, evolutionaire symbiose. Ondanks beweringen van het tegendeel. De zionistische beweging gaat van precies het omgekeerde uit. Hun leiders kiezen - hoe triest het ook klinkt - met het huidige Israel feitelijk voor een soort getto voor de joodse bevolking van een paar honderd vierkante kilometer. Het zionisme is vijandig gebleken aan alle andere bevolkingsgroepen die in het Midden-Oosten wonen, niet alleen aan Moslims, maar ook aan Christenen. De Christelijke beheerders van de heilige plaatsen kunnen hier van meepraten. Het zionisme wenst nog steeds een zuivere joodse staat. Het zionisme bracht in het Midden-Oosten dan ook uitsluitend 'bevrijding' en 'democratie' voor joden. Anderen werden daarvan uitgesloten. In de heilige plaatsen werden anders-denkende gelovigen tweede- of derderangs burgers en hen werd het naleven hun geloof en het bezoeken van hun heilige plaatsen tot een dagelijkse nachtmerrie gemaakt.

Christenen, niet alleen woonachtig in Bethlehem, maar over de hele wereld, mogen tevreden zijn dat enkele 'heilige' plaatsen weer in de invloedsfeer zijn gekomen van de Palestijnen. De Palestijnse bevrijdingsbeweging heeft bewezen dat zij, net als roemruchte andere bevrijdingsbewegingen zoals het ANC, de MPLA en de SWAPO, ook werkelijk de emancipatie en integratie van alle bevolkingsgroepen nastreeft. Het zionisme heeft dat niet nagestreefd. Die beweging streeft enkel en alleen emancipatie van joden na en is binnen de Israelische samenleving in feite met een vorm van apartheid bezig en met isolationisme. Het is te hopen dat fundamentalistische bewegingen geen kans meer krijgen in de momenteel bevrijde gebieden. Manifest gelooft dat steun aan de PLO en de 'Palestijnse autoriteit' daarvoor de beste garanties zijn.

Over Arafat zijn de vreselijkste dingen geschreven. De zionisten en het westers imperialisme hebben hem tot gangster en misdadiger trachten om te vormen. Dat doen wel meer onderdrukkers met leiders van bevrijdingsbewegingen. Toch heeft Arafats koers de Palestijnen weer een plek op de landkaart van de wereldpolitiek gegeven. Dat is de verdienste van veel Palestijnse leiders, maar toch in het bijzonder van Arafat. In eigen kring is hem deze politiek verweten. Natuurlijk, nog lang niet is alles bereikt. Nu nog de rest van het Palestijns handvest zien te bewerkstelligen. Maar deze stappen op de Westbank zijn sinds 1948 niet alleen een symbolische maar ook feitelijk een eerste echte stap op weg naar een integrale en vreedzame samenleving voor alle bevolkingsgroepen en religies die dit land herbergt.

Rik Min, Amsterdam / Enschede, 8 jan. 1996