Geachte Roel Janssen,

In uw stukje over Soros van vandaag in de NRC maakt u wat grappen over een vermeende voorspelling van hem dat het internationale kapitalisme: "het niet zou overleven"; o.a. in uw laatste alinea maakt u een dergelijke opmerking dat "hij moet erkennen dat (...) het kapitalisme heeft overleefd".

Nu heb ik zijn boek - toendertijd - intensief gelezen en bestudeerd. Ik heb er zelfs een artikel over geschreven voor een links weekblad, maar ik had niet de indruk dat hij NIET geloofde dat het kapitalisme zou overleven (integendeel): hij geloofde WEL dat er een crisis aan zou komen.

Nu kun je niemand kwalijk nemen dat een tijdstip waarop iets gebeuren zal niet overeenkomt met de voorspelling, maar ik moet u wel vertellen dat ik de afgelopen dertig jaar haast dagelijks meemaakte dat men het niet wilde geloven dat er uberhaupt een crisis zou kunnen uitbreken (vooral sociaaal democratische politici waren daar sterk in). Achteraf zeggen de meeste geleerden dat er na 1945 drie of vier economische crisisen zijn geweest (veelal gewone eerlijke rechtse economen). Binnenkort verwachten vele specialisten een beurscrisis; zelfs Duisenberg: er is te veel geld bij de gegoede middenklasse in de hoog ontwikkelde landen en te weinig aandelen, zodat de prijs domweg omhoog dendert. De grote jongens zoeken momenteel voor hun slechte aandelen nog wat domme beginners om ze op het allerlaatste moment - net voor de klap in hun ogen komt - van de hand te doen. Die domme beginners (400.000 Nederlanders) zijn ergens vanaf nu - binnenkort - al hun spaarcentjes kwijt. (Ik schat met een kans van 80 %; het tijdstip schat ik maar niet) De handige bliksems en de groten zullen overleven. Over tien, twintig, veertig of zestig jaar gebeurt weer hetzelfde. Ja toch? Zo gaat het als het kapitalisme blijft.

Maar nu mijn punt. Het revolutionaire in het standpunt van Soros is dat hij als eerste en bijna enige uit de hogere verdienende kringen zijn angsten (toen; in 1998) heeft durven verwoorden. Waarschijnlijk omdat hij tijdens zijn verblijf op de middelbare school in Hongarije tenminste nog een notie van de twee basiswetten van Marx heeft meegekregen. (Dat zegt hij zelf ergens: "ik heb veel van Marx geleerd".) Wat je van de west-europeanen niet kan zeggen. De west-europeanen zijn op marco-economisch vlak gemiddeld dommer dan het achtereinde van een varken.

Soros heeft - als 70 jarige - een waarschuwing willen gegeven. Dat komt wel meer voor bij ouderen en mensen die met pensioen gaan. Dan spreken ze wel eens openhartig over hun ervaringen en komt de waarheid nog wel eens publiekelijk uit hun mond. Veel directeuren van multinationals willen - vlak voor hun dood - nog wel eens laten zien dat ze wel MOESTEN liegen en bedriegen, maar indirect aangeven dat ze niet zo dom (en kuddedieren) waren als ze er uit zagen.

Het boek van Soros is een eerlijke poging van een vent die ook maar gewoon deed wat niet bij de wet was verboden. Als hij het niet deed, deed een ander het.

Dus een beetje meer respect graag voor kinderen en dronkaards want ze spreken de waarheid: de keizer heeft geen kleren aan. Het is namelijk een utopie om het kapitalisme stabiel te houden. Het imperialisme (met al zijn imperialistische strategische roofoorlogen in de tweede en derde wereld) is - zoals dat heet - het hoogste stadium van het kapitalisme; de kapitalistische productiewijze. Het kapitalisme zal vier-vijfde van de wereldbevolking arm houden en steeds hevigere oorlogen, incl. asylzoekers en vluchtelingen, genereren om de schaarse grondstoffen en goedkope arbeidskrachten voor een habbekrats te verkrijgen. Kortom vier-vijfde van de wereld wil er vanaf. Soros niet; u niet (?); maar wij wel.

Wij vinden Soros een 'schurk' (hoewel hij met zijn talenten haast niet anders kon dan meehobbelen), maar achteraf wel een moedige 'schurk'. U maakt hem een beetje belachelijk. Dat is dom. Ik respecteer hem in zekere zin. Als u begrijpt wat ik bedoel.

Hoogachtend,

Dr. Rik Min,

- hoofdredacteur weekblad Manifest (1995-1996)

Schopmanlanden 22, 7542 CN Enschede 053 - 489.3585/4763881