Het tweede verdrag tussen Rabin en Arafat is de zoveelste, onooglijkste stap om het bijna onmogelijkste in het Midden Oosten mogelijk te maken; namelijk vrede. Zolang de zionisten in Israel de macht hebben, en in Amerika en West Europa diplomatiek aan de belangrijkste touwtjes weten te trekken, komt de vrede niet echt werkelijk een stap dichterbij. Toch moeten wij over dit verdrag niet al te negatief doen. Het huidige accoord is op de eerste plaats te vergelijken met de periode dat - onder druk van de strijd voor gelijke rechten van de zwarten - in Zuid-Afrika de bantoestans en de thuislanden "moesten" worden ingevoerd. De Gaza-strip en de Westbank-gebieden zijn in onze ogen gewoon een soort thuislanden of bantoestans. Die ontwikkeling was in Zuid-Afrika twintig jaar geleden een belangrijk stapje vooruit, maar op zich natuurlijk onvoldoende om de zwarten toen al hun rechten in hun eigen land Zuid-Afrika terug te geven.
Na de invoering van de bantoestans - dat toen toch als een stap vooruit beschouwd - bleek dat er nog een lange weg te gaan was, alvorens het Apartheids-idee en het racisme uiteindelijk kon worden overwonnen.
De kracht van het ANC was toch ook dat het blanke medestanders kon winnen net zoals de PLO altijd altijd een doorslaggevend aantal joodse medestanders en leden heeft gehad. De PLO ambasadeur in Portugal bijvoorbeeld was jarenlang een joodse Palestijn. Omdat de problemen sinds de jaren vijftig in Israel en Zuid-Afrika altijd al zeer veel overeenkomsten hebben gehad, namelijk de in de grondwet vastgelegde apartheid, onderdrukking en achterstelling van notabene de oorspronkelijke bevolking, de Palestijnen, is er sinds de oprichting van de staat Israel, waarbij alleen de joden rechten kregen, een soortgelijk proces van bevrijding aan de gang precies zoals die bij het ANC hebben plaatsgevonden: stapje voor stapje en onder leiding van de Palestijnse bevrijdingsbeweging, de PLO.
Het fasinerende in de veertigjarige bevrijdingsstrijd van de PLO is dat hun tegenstander, de zionisten, over atoomwapens, onvoorstelbare geldelijke steun, en onvoorstelbare militaire superioriteit beschikt en men er toch tegen de PLO nooit iets wezenlijks mee heeft kunnen uitrichten. Tegen stenen gooiende kinderen en het politieke gelijk van een gediscrimineerd volk kan geen atoombom iets uitrichten. Doordat de PLO geen onderscheid maakt tussen Christenen, Moslims, Joden met een hoofdletter, joden met een kleine letter, Israeliers en Palestijnen än een massa-basis heeft onder de werkende bevolking in het Midden Oosten, zullen uiteindelijk h r ideeân zegevieren. Er zijn mensen die de PLO en Arafat nu afvallen. Dat is in onze ogen geen juiste lijn. Arafat heeft immers geen keus. De Palestijnen "bestaan nu echt" en worden geen terroristen meer genoemd. Ze zijn tevens weer onderdeel van de politieke aganda geworden. Dat is politieke winst. Maar er zal nog veel strijd geleverd moeten worden. Nog niet zo lang geleden dacht iedereen zoals mevrouw Golda Meir en premier Begin, die altijd zeiden: Palestijen wie zijn dat?
De PLO kiest politiek gezien vooralsnog - naar buiten toe - voor het twee staten-model. Er is voorlopig immers geen ander alternatief. Op langere termijn is er natuurlijk wäl een stabiele oplossing: één ongedeeld land voor iedere inwoner. Zowel de huidige Oslo-2 oplossingen (bantoestans) als de latere twee-staten oplossing (een joodse en een Palestijnse staat) kunnen immers op de lange termijn nooit een stabiele oplossing zijn. Eens is het moment daar dat het grondgebied van groot-Israel gewoon één land wordt voor alle ingezetenen, dus "voor zowel Moslims, Joden als Christenen" zoals het in het Palestijns handvest staat. Het zionisme kan het politiek en ethisch gezien nooit blijven volhouden dat Israel een joodse staat blijft, "slegts voor joden".
De apartheidswetgeving van de staat Israel zal moeten verdwijnen. De "wet op de Terugkeer", de "wet op het Bezitten van Land", de "wet op de Landbouw-nederzettingen", de wet op de Israelische Nationaliteit", de "wet op het Bezit van Afwezigen" en de "wet op de Vordering van Land" discrimineren alle niet-joden. Deze wetten hebben van Palestijnen, Moslims en Christenen sinds 1948 tweederangs burgers in hun eigen land gemaakt en zijn onweerlegbaar de oorzaken van 50 jaar etnische zuiveringen, moordaanslagen, enkele grote openlijke oorlogen, racisme, Apartheid, willekeur en miljoenen vluchtelingen, zoals de VN - beter laat dan nooit - uiteindelijk met overweldigende meerderheid in 1975 bevestigde.
Enschede/Amsterdam. Gepubliceerd in Manifest 1996 - 1997.