De werkenden in Nederland hebben 2000 miljard euro belegd kapitaal(maar uitkeringsgerechtigden worden door een exceptioneel rekenmodel gewurgd)Door Rik Min Er wordt in Nederland beweert dat de opbrengsten van het gemeenschappelijke belegd pensioenkapitaal van 2000 miljard euro ten goede komt aan de deelnemers, de werkende bevolking van Nederland. Niets blijkt hiervan waar. Er blijkt een groot lek in ons pensioenstelsel te zitten en dat lek wordt ongetwijfeld groter als de plannen van rechts en van minister Koolmees en de directeur van de Nederlandse Bank, Knot doorgaan. De circa 150 pensioenfondsen in Nederland worden in die plannen dan overgedragen aan het private verzekeringsmaatschappijen. De PvdA, GL en de FNV schijnen zich hier al bij neergelegd te hebben. Tegen deze plannen is een grote oppositie aan het ontstaan. Niet alleen is er rond 2017 een grote oppositie ontstaan tegen de weigering om de opbrengsten in de uitkeringen op te nemen maar is er ook grote oppositie ontstaan tegen de weigering om het kapitaal als eigendom van de deelnemers te beschouwen [1] [2]. Ook de waanzinnig hoge kosten van externe adviseurs, Zuidas-jongens en Wallstreet-boy, wiens vergoedingen geschat worden op 8.3 miljard euro per jaar, zijn een doorn in het ook van de deelnemers die nu al 12 jaar niet geindexeerd zijn. Terwijl nota bene de prijsstijgingen in Nederland alom door het plafon gaan. De private verzekeringsbedrijven zien kapitaalbergen met heel andere ogen. Die zien oneindig mooie vergezichten. Banken trouwens ook. Banken zien spaargeld van spaarders als een vrijbrief om met dat geld te speculeren. De private verzekeringsmaatschappijen in Nederland zien dat ook zo. Daarom worden de banken wereldwijd in de gaten gehouden door de "Basel III"-regels, maar de gewone pensioenfondsen zoals de ABP, PME en PMT worden ook zo gevaarlijk geacht als banken. Dat laatste is momenteel volkomen ridicuul. Immers ABP, PME en PMT zijn immers gelukkig nog niet geheel geprivatiseerd. Ze hebben nog steeds verantwoordingsorganen. Die verantwoordingsorganen worden nog steeds min of meer democratisch samengesteld. Maar als al deze plannen van Koolmees en Knot doorgaan zullen die natuurlijk worden afgeschaft als zijnde overbodig. De markt doet dan haar werking wel, zullen de op ons geld azende directies en hun aandeelhouders zeggen. Nu zijn de participanten van ABP, PME en PMT nog steeds de aandeelhouders. Nog nooit in de Nederlandse geschiedenis zijn aandeelhouders onteigend. Maar dat staat nu dan wel te gebeuren. Rekenrente Om pensioenfondsen in het gareel te houden heef men een rekenrente bedacht. Die zegt hoeveel geld men in beheer moet hebben om aan verplachtigen te kunnen voldoen. De pensioenaktiekomitees in Nederland hebben uitgerekend dat die rekenrente bewust absurd laag gehouden wordt door de Nederlandse Bank (DNB). Die rekenrente is bedacht door minister Donner (CDA). Hij wilde namelijk af van de gebruikelijke 4% rekenrente die toentertijd lager was dan de marktrente. Door met de marktrente te rekenen, die hoger lag, schoten de dekkingsgraden omhoog en kon men volstaan met een lagere premie. Dus kosten toen de mensen in het onderwijs, bij defensie en ook de ambtenaren minder aan premie. En dat was gunstig voor de schatkist. En natuurlijk konden ook de andere fondsen met die rente rekenen, waardoor ook bij hen de dekkingsgraden omhoog gingen en er minder premieafdracht nodig was. Minister Klijnsma (PvdA) was eind 2014 verantwoordelijk voor het nieuwe Financiele Toetsingskader Pensioenen (FTP), waardoor de regels voor korten en indexeren werden verscherpt. Al met al is die rekenrente een gedrocht. Maar ook een instrument om de participanten, de uitkeringsgerechtigden maar ook de werkenden, te knevelen. Het is met recht een wurgwet gebleken. Medialeugens Het meest pijnlijke in het pensioendebat is de rol van de media. Goede uitleg over het Nederlandse pensioensysteem ontbreekt. Heel vaak worden AOW en aanvullende pensioenen door elkaar gehaald. Het Nederlandse publiek wordt voordurende op het verkeerde ben gezet. Zelf vakbondsleden worden hierdoor beinvloed. Men wordt niet meer beinvloed van deskundigen die in zaaltjes en op ledenvergaderingen dingen over de pensioenen uitleggen, maar hoort alleen nog maar de media die de - als het al aan de orde komt - toch elke keer weer twijfel en angst te zaaien. De lock-down heeft hier ook een rol bij gespeeld. Ledenvergaderingen waren er bijna niet. Onder de jongeren is volstrekt ten onrechte de angst ontstaan dat er "geen geld meer in de pot zit als zij aan de beurt zijn", en bij ouderen het verhaal dat "die 2000 miljard euro in de fondsen niet voldoende zijn om te indexeren". Deze twee mythes worden eindeloos op steeds verschillende manieren herhaald. Ook de mythe dat de ouderen het zo goed hebben en sterker nog: het geld opeten van de jongeren. Mensen horen gewoon te weten dat de AOW wel geindexeerd wordt en dat niemand angst hoeft te hebben dat daar ergens geld zal verdwijnen of dat de kosten ervan zo hoog zijn. De AOW is een heel ander systeem dan de aanvullende pensioenen! De aanvullende pensioenen worden betaald uit het eigen geld van de werkenden die na de pensioengerechtigde leeftijd zijn eigen geld krijgt. En tegenwoordig dus niet alles krijgt c.q. terugkrijgt! Dat is dus iets heel anders dan nu de Nederlandse bevolking denkt. De Nederlandse bevolking denk dat de gepensioneerden allemaal rijk zijn. Ook allemaal nog een eigen huis hebben en dus "wel wat kunnen missen". Dat dat een hele ander discussie is, en over miljonairs of miljardairs gaat, is iets heel anders dan een gepensioneerde, die naast zijn AOW van pakweg 600 euro, ook een aanvullend pensioen heeft van 300, 600 of 1000 euro. En dat dat aanvullend pensioen zijn eigen uitgesteld loon is, dat hij zelf 30 tot 40 jaar of langer heeft ingelegd bij zijn pensioenfonds. Meestal is die inleg 1/5 deel van zijn bruto maandloon geweest. Bij het ABP: een dag loon per week! Het is dus geen geld van de regering. Het is geld dat niet op de Algemene begroting van de overheid staat en waar de overheid dan ook niks over te vertellen heeft. Ook de politiek, de VVD, CDA, D66, PvdA en GL, niet! De nu werkenden De nu werkenden betalen meestal veel te weinig pensioenpremie. Vooral de jongeren letten hier niet op. Vroeger was dat anders. Toen was het uitzonderlijk dat je geen CAO had of dat er niet "iets voor later" geregeld was. Vooral jongeren (tot 30 jaar), maar ook ouderen (tussen de 30 en 50 jaar) en bijstandsgerechtigden staan dan later vaak met lege handen. Nog afgezien dat ze tot hun 67ste of 68ste moeten doorwerken, zijn uitzendkrachten, flex-werkers en ZZPers vaak aan de goden overgeleverd. Premies voor verzekeringen voor pensioen of arbeidsongeschiktheid zijn in Nederland onbetaalbaar duur. Zeker ten opzichte van andere hoge kosten zoals de woonlasten. Werkgevers trekken zich meer en meer terug om "iets voor later" in de lonen (in de loonruimte) uit te betalen. Al het beschikbare geld dat over blijft, door niet aan de pensioenen van de werknemers te geven, gaat rechtstreeks naar de aandeelhouders. De winsthonger van de aandeelhouders zijn dan ook de primaire oorzaak van de ellende in pensioenland Nederland. Voor die wetmatigheid - de primaat van de aandeelhouders - zijn VVD, CDA, D66 en het neo-liberalisme de hoofdschuldigen. Een op kapitaal gebaseerd pensioensysteem Dan is er nog iets heel absurds aan de hand met het Nederlandse systeem van dat op kapitaal gebaseerd pensioensysteem dat we hier hebben. Het blijkt dat er per jaar meer dan genoeg geld aan premie binnenkomt dan er aan uitkeringen voor gepensioneerden uitgaat. Ieder jaar komt er circa 32 miljard euro in en gaat er maar circa 28 miljard euro uit. Dat is tussen 2000 en 2020 in grote lijnen geobserveerd [bron o.a. NRC, 2017]. We zouden dus aan een omslag-systeem, zoals de meeste andere Europese landen hebben, genoeg hebben. Dat blijkt ook want er zit zo veel in kas dat de er de komende 60 jaar "genoeg geld is voor iedereen" [3]. Zowel aan de inleg-kant als de uitgave-kant verwachten de deskundigen en de actiecomites geen problemen. Het aantal verwachte premiebetalers is ruim voldoende voor het aantal te verwachte uitkeringen. Het is ook te zien in de enorme hoeveelheid toegenomen kapitaal. Dat is haast verdubbeld in tien jaar tijd. Door die enorme grote pot die nu haast 2000 miljard euro is geworden, zeggen de werkgevers dan ook eerder "bekijk het maar, we doen niet veel meer voor jullie pensioen". Vooral de overheid - die de grootste werkgever is - wil af van al die verplichtingen. Het is dus zaak waakzaam te zijn en te blijven. Let erop dat je een CAO hebt die pensioen goed regelt. Let er op dat je recht hebt op een stuk van de enorme toegenomen hoeveelheid kapitaal. Het is immers je eigen uitgesteld loon. Maar let er vooral op - samen met de actiecomites - dat het kapitaal niet naar de private verzekeringsbedrijven "overgeheveld" wordt, want dan raken we echt alle zeggenschap kwijt. Waant die gaan winst maken. En tot nu toe ging de winst nog naar ons. De Toekomst? Hebben we in de toekomst dit op kapitaal gebaseerd systeem nog wel nodig? Moeten we niet toe naar een heel goed omslagsysteem? We kunnen die 2000 miljard euro dan gebruiken om er een goed en eerlijk stelsel voor iedereen van te maken. Handen af van dit pensioenkapitaal. De aandeelhouders dat zijn wij. Enschede, eerste versie 6 okt. 2021. Laatste versie dec. 2021
Voetnoten en tips:
[1] Red het pensioenstelsel (2017), www.redhetpensioenstelsel.nl |