Communisten over de crisis
Lezing/voordracht van 8 november 2008 in De Zon te Enschede
Door Rik Min
Beste mensen, nu het stof een beetje is neergedaald, hebben we enigszins kijk op wat rest. Nog zijn er mensen, vooral uit de middenklasse, die hun schouders er over ophalen. Toch zal juist de middenklasse het extra enorm merken, want de Nederlandse middenklasse – maar ook die van elders in de wereld - is op vele fronten gebruikt en misbruikt door het kapitalistische systeem en door de rechtse politici.
In hun trucs het socialisme voor te blijven, hebben rechtse politici er alles aan gedaan om grote delen van de arbeidersklasse in hun schuitje te krijgen. Eenmaal in dit schuitje kiest men - zo was het idee van Reagan en Thatcher - ten alle tijden - vanwege dezelfde belangen als de bezittende klasse naar het schijnt - als het er op aan komt - voor het redden van 'ons' systeem. Dat gevoel, de middenklasse aanpraten, is ze dan ook grotendeels gelukt.
Rik Min, zittend rechts
Wetmatigheden
Water valt zoals jullie weten altijd van boven naar beneden. Regen stroomt via brede trage rivieren naar zee. Maar geld - beste mensen - valt altijd omhoog en belandt ergens in een kluis van een kapitalist. Oneindige zeeën van geld stapelen zich daar op. Wij kunnen daar niet meer bij. Wij krijgen er – als het zich daar eenmaal bevindt – niks meer van; ook niet via belastingen, zoals de sociaal-democraten ons altijd maar weer willen doen geloven. Als er geen koopkracht onder de bevolking meer is, bijvoorbeeld tijdens een crisis - en daar zorgt het systeem uit zichzelf wel voor - zal een kapitalist zijn geld niet investeren; en is er nog meer dan een crisis. Die cumuleert dan dus. Een economische crisis ontstaat altijd door een wereldwijd koopkrachttekort en overproductie; relatieve overproductie wel te verstaan en relatieve koopkrachttekort. Dat wel. Het kapitalistische systeem produceert - uit de aard van het beestje – zodoende zijn eigen crisis.
Wat er nu in de economie aan de orde is, is niet zomaar een recessie, maar een wereldwijde stagnatie, die ontstaan is door roekeloos gedrag van achtereenvolgende Amerikaanse en Britse presidenten; van Reagan tot Clinton en van Thatcher tot Blair en hun ongekende imperialistische arrogantie in Irak, Afghanistan, het Midden Oosten Israël, Afrika en Latijns Amerika. De crisis uit zich dit keer als kredietcrisis, maar dat is er maar een onderdeeltje van. Het had ook een dollarcrisis kunnen zijn. (Zie verderop.)
De Nederlandse politici zijn hier altijd ziende blind geweest in slaafs navolging aan Amerika, want de bezittende klasse in Nederland heeft zijn belangen nu eenmaal - letterlijk - uitbesteed aan de Verenigde Staten van Amerika.
Ik zal hier de stelling verdedigen dat de oorzaken van alle economische, politiek en militaire ellende liggen in de werkwijze en de logica van het kapitalistische systeem. Het hoogste stadium van het kapitalisme is het imperialisme. Dat systeem is allesbepalend momenteel en tevens de onderliggende oorzaak van de crisis. In dit wereldwijde imperialistische systeem vervult Nederland een sleutelrol. Kijk naar het IMF en Melkert, de Nato en de Hoop Scheffer, Soedan en Pronk, de Wereldbank met vele bekende Nederlandse top-economen; het structurele anticommunisme van Nederland, de drugs in Nederland, de brave media van Nederland die alles opschrijven wat bepaalde Amerikaanse persbureaus vertellen, etcetera, etcetera.
Het kapitalistische systeem is de dictatuur van het kapitaal, gebaseerd op roof van arbeidskracht (uitbuiting van mensen), roof van grondstoffen (uitbuiting van landen), waardoor iedereen en bijna elk land moeite heeft zijn hoofd boven water te houden. Dit systeem tracht in deze nood, een groot aantal financiële producten en kapitaal aan de man te brengen, waar ze van barsten, en die allemaal haast allemaal vergiftigd zijn….
Men lokt naïeve mensen en regeringen in de val van het lenen van geld. Dat bindt uiteindelijk mensen en landen aan het systeem, en de rente stroomt vanzelf wel binnen. Als men eenmaal ja tegen dit soort dingen heeft gezegd, kan men de kosten die met zich meebrengt op een gegeven moment niet meer ontwijken.
Deze vergiftigde producten hebben als virussen gewerkt en de hele wereld besmet. Allerlei slimme jongens hebben mensen, banken en pensioenfondsen dit soort producten aangepraat / aangesmeerd; Dexia, Legiolease, woekerpolissen, etcetera.
Kwadertrouw?
En dat is – achteraf terugziend - echt wel met kwader trouw gebeurd. Er is – bijvoorbeeld - willens en wetens met keurmerken gezwendeld in de Verenigde Staten. Bij hypotheken is - bijvoorbeeld - het onderpand, het huis zelf, los gekoppeld van de hypotheek, de schuld zelf. Als de schuld niet meer kon worden betaald, kon de bezitter van de schuld – meestal een gewone bank ergens anders in de wereld - niet meer bij het huis zelf kon komen. Dat was ondertussen door slimme opkopers heel goedkoop opgekocht. Allerlei slimme jongens konden er in no time met de buit vandoor. De eigenaar van de schuld, de goedgelovige banken en de eigenaar van het huis - de misleidde bewoner - beiden radeloos achterlatend.
Het kapitalisme is een economisch systeem dat de werkende bevolking – de factor arbeid - als een soort onbelangrijke kostenpost ziet in plaats van juist de enige bron van welvaart. Het kapitalisme ziet de middenklasse als bondgenoot, maar tegelijkertijd als dumpplaats voor vergiftigde financiële producten en minderwaardige aandelen.
De middenklasse is – bijvoorbeeld – vaak als eerste genoodzaakt om zijn aandelen weer verder te verkopen. En dan vaak veel te goedkoop. De grotere jongens hebben nu eenmaal meer financiële ruimte om het juiste moment af te wachten. De meeste mensen uit de middenklasse hebben die luxe nu eenmaal niet. Pensioenfondsen zitten ook vaak te slapen en krijgen van alles aangesmeerd. Het is immers toch niet hun eigen geld waar ze op moeten passen. Veel pensioenfondsen zijn gebruikt door allerlei slimme jongens. Anders ga je niet leuren. Die slimme jongens moesten – blijkbaar - van bepaalde aandelen af of wilden er af.
De werkende bevolking – de arbeidersklasse en de werkloze arbeiders – krijgt en kreeg niet waar ze recht op hebben: meer loon voor hun dagelijks werk. Daardoor wordt de koopkracht van de werkende bevolking – de loonafhankelijke klasse – meer en meer onvoldoende om de producten te kopen die ze zelf hebben gemaakt. Daardoor stagneert de economie voortdurend: recessie op recessie; crises, zelfs af en toe een bankrun en nu dan – binnenkort - een depressie in de reëel bestaande economie.
Deze periodieke stagnaties, om de 6 jaar een recessie, en om de 60 of 70 jaar een grote depressie, beurscrash of bankrun, tasten de welvaart en de vooruitgang van de gehele mensheid aan.
De werkende klasse en dus ook de middenklasse, zijn op twee manieren de dupe. Wij raken steeds meer stukjes van onze sociale zekerheid kwijt en onze leefwereld – het milieu – wordt gigantisch aangetast. Wereldwijd dreigen instabiliteit, oorlogen en fascisme. Een soort her-kolonisatie door het internationale financieringskapitaal, het IMF, Wereldbank en het particuliere grootkapitaal vind er plaats. NGO’s en goede doelen-clubs spelen daarbij een droeve rol, zoals Amnesty, Novib/Oxfam, War Child, Human Rights Watch, Artsen zonder Grenzen en Reporters without Borders.
Het kapitalistische systeem vecht om te leven en te overleven. Ze weet dat ze op de langere termijn een vernietigend systeem is. Ze wordt, op straffe van ten onder te gaan, gedwongen zich steeds maar weer te vernieuwen en het oude, het bestaande te ‘vernietigen’. Het systeem gaat “tot het gaatje”. Het is “niet te stoppen”. Ze vecht dagelijks om ‘haar’ bezittingen veilig te stellen, private bezittingen wel te verstaan. Ze vecht ook dagelijks om grondstoffen te roven en in private handen te krijgen; in plaats van deze goederen netjes van de lokale bevolking te kopen. Niets is haar te gek. Zelfs als goederen, grondstoffen of resources al allemaal in handen zijn van private groepen, stelt men alles in zijn werk om deze groepen te dwingen niet aan landen zoals China, Cuba, etcetera te verkopen. Dat is in Irak gebeurd. Daar dreigden kapitalisten de olie aan China te verkopen. De USA stak daar domweg met militaire middelen en bevriende overheden een stokje voor.
Naast uitbuiting, gewone uitbuiting, maffia-achtige dingen en zelfs roof, vecht dit systeem om zijn maximale winst te behalen en zijn aandeelhouders te behagen; om overschotten aan ons te slijten. Zeer vaak financiële vergiftigde producten. Ook producten die ons ergens aan vast klikken, of ons ergens verslaafd aan maken. De middenklasse trapt erin. Vele landen trappen in de praatjes van het IMF en de Wereldbank. Circa 100 landen zitten tot over hun oren in de schulden of zitten met vergiftigde financiële producten. En als ze dan zo snugger zijn hun schulden versneld af te lossen, wacht hen hetzelfde lot als Roemenie en Causescue. Dan word je acuut afgezet of vermoord.
Ook onze ABP heeft die vergiftigde producten door de strot geduwd gekregen. Amerikaanse adviseurs liepen af en aan in Heerlen, de vestigingsplaats van dit grootste pensioenfonds van Nederland, en liepen daar voortdurend de deur plat. Achteraf heeft iedereen spijt. Maar nu is het te laat. Honderd miljard euro is er verdampt.
Waar begon het?
De crisis begon feitelijk 3 jaar geleden met de val van ENRON in Amerika. Weten jullie nog? Toen was er nog geen creditcrisis. Weten jullie nog dat Ahold losse inlegpapieren in haar jaarverslagen stak (‘side letters’). Het ene exemplaar kreeg geen inlegvel, die voor de aandeelhouders; het andere exemplaar voor de accountant wel. Zo werden winstcijfers goedgekeurd die geen goedkeuring hadden mogen krijgen. Wat niet weet, wat niet deert. Zwendel dus. ‘Side letters’ werden ze genoemd. Dat woord is nu internationaal synoniem voor deze Nederlandse methode van zwendel.
Men heeft het momenteel over casinokapitalisme, zelfverrijking, piramide spelen, etcetera. We kunnen er lang en breed over praten, maar communisten willen de oorzaak weten. Kapitaal in handen van particulieren is geneigd tot rotzooien. Managers die alleen maar op bonussen uit zijn, plunderen feitelijk de kas van hun broodheren, de aandeelhouders. En de arbeiders? Zij worden al uitgebuit. Dus dubbel uitgebuit.
Een goede analyse is de halve oplossing. Maar dat is net het punt: wil je het oplossen zoals de een wil of moet je het oplossen zoals de andere wil? Wil je het oplossen zoals de sociaal-democraten willen of zoals de werkende bevolking dat wil? En wil je je daar voor inzetten? En dan heb je altijd nog het Rijnlandse model of het Chinese model… etcetera.
We moeten binnen links veel meer wetenschappelijk gaan leren denken en analyseren. Veel meer linkse mensen moeten zich wetenschappelijk en politiek ten dienste van de werkende bevolking, de loonafhankelijke klasse, met economie gaan bezig houden. Zoals in België waar het tweemaandelijks blad ‘Marxistische studiën’ wordt samengesteld en gepubliceerd; en scholingen worden georganiseerd.
Ons erfgoed is een levende wetenschap. De wereld verandert, maar in de kern is het economische systeem van het kapitalisme nog precies hetzelfde als het 200 jaar geleden ook was. Twee tegengestelde belangengroepen strijden om de macht. De bezittende klasse tegen de belangen van ons. Wij moeten meedoen met het debat – hoe kortzichtig sommige deelnemers soms ook zijn - en laten weten aan anti-globalisten of milieu fundamentalisten dat ze soms heel kortzichtig of naïef in hun analyses zijn of dat ze het socialisme vaak ten onrechte belachelijk maken of geheel niet in hun analyses laten voorkomen.
Wij communisten weten dat dit systeem door kapitaalaccumulatie en kapitaal in handen van een toplaag leidt tot koopkrachtverlies bij ons. Maar dat het ook tot overproductie en dus tot crisis leidt. Hoewel we nu, anno november 2008 over creditcrisis, dollarcrisis, oliecrisis of voedselcrisis spreken, is het een uitgestelde overproductiecrisis. Er is van alles teveel. Kijk maar naar leegstand bij kantoorpanden, winkels, zelfs huizen, overschotten van alles en nog wat, koper, nikkel, chroom, voedsel, alles is opgekocht en in pakhuizen, overal ter wereld opgeslagen. Niet bij regeringen maar in private opslagloodsen. De bezitters van de overschotten vernietigen hun spullen liever dan dat ze het aan de maatschappij of de bevolking ten goede laten komen.
Wij communisten weten toch dat kapitalisme en zijn onbegrensde winsthonger, tot oorlog en wereldoorlog zelfs, leidt; en om te overleven in vele landen contrarevoluties start! Zie de situatie in Afrika; ontstaan doordat Nederland systematisch, decennialang, bij haast elk conflict de verkeerde kant koos; met miljoenen slachtoffers tot gevolg. Het geweten van de Nederlanders werd vaak door NGO’s en goede doelen-clubs domweg afgekocht en uit de hoofden en harten weggedrukt. Wij leven midden in een misdadig systeem. Regeringen zijn eigenlijk door andere, op de achtergrond, aangestelde regiems. Regiems die oorzaken en gevolgen stelselmatig omdraaien en al 40 jaar de communisten en de bevrijdingsbewegingen overal de schuld van geeft. De ene keer is het Korea, dat “mensen vermoordt”, de andere keer is het China dat “Tibetanen onderdrukt” of Chavez die “stakingen bloedig neerslaat” en nu is het dan Kabila van Congo met zijn “plunderende en verkrachtende soldaten” van het ‘regeringsleger’. Het liefst zetten de media dat woord regeringsleger dan ook nog tussen quootjes.
Wij communisten weten toch dat de werkende bevolking en de niet-werkenden, uitgebuit worden of aan hun lot worden overgelaten. Grote groepen mensen vallen buiten de boot. Zij hebben zogenaamd “niet genoeg competenties”. Dat ze geen puf hebben met dit systeem mee te draaien, komt niet in hen op.
Wij moeten daar een socialistische productiewijze tegenover zetten, anders wordt de ellende in de wereld groter en groter; en gaat het systeem zijn pijlen op China en andere progressieve landen richten in een nieuwe koude of warme oorlog.
We moeten meer wetenschappelijker gaan analyseren en te werk gaan. Het dialectisch materialisme en onze ideeën over politieke economie moeten we toepassen en gebruiken. Het is de plicht van communisten op te treden. Om een voorbeeld te geven. Wij moeten een goede historische analyse maken van het vallen van de muur. Wat speelde er – bijvoorbeeld – toen? Rond 1990 was de Verenigde Staten van Amerika eigenlijk al aan het failliet gaan. De wapenwedloop bracht juist de Verenigde Staten in een financiële crisis, en erger nog, er werd een grote financiële crisis, crash, verwacht. Niet in de Sovjet Unie, maar juist in Amerika! Dit is – o.a. – aangetoond door Batra in zijn boek uit 1985, ‘de komende crisis van 1990’. Batra kondigde aan dat de langjarige Kondragieff-cyclus, de lange termijn-voorspellingsmethode, springlevend en onverbiddelijk was. De RTL-z-journalist Middelkoop baseert zich in zijn recente boek ‘als de dollar valt’ ook op de voorspellingen van Batra en haalt zijn voorspelling van toen aan. Middelkoop geeft ook aan dat een crisis in 1990 logisch was geweest. Dat boek van Middelkoop is momenteel een enorme bestseller in Nederland.
Maar wat gebeurde er, juist in 1989 en 1990? De muur viel. De socialistische landen gaven hun voorsprong in beschaving, technologie en humanisme op. Het kapitalistische systeem had het eindelijk voor elkaar. Met leugens en bedrog was men 100 jaar bezig geweest de communisten zwart te maken. Dat lukte uiteindelijk. Wat wit was werd zwart gemaakt; wat zwart was wit. Dat ging ook nog eens gepaard met jarenlang volgehouden boycots, sabotage, en chantage. De Sovjet Unie werd tot het vallen van de muur geboycot met computers en Cuba zelfs tot de dag van vandaag. Het socialisme werd niets gegund en moest alles zelf uitvinden. (Lees mijn boek ’60 jaar leugens en bedrog’ op internet.)
Deze twee dingen, de financiële crisis die toen dreigde en de onverklaarbare overgave van de Sovjet Unie, maakten dat het kapitalisme en kapitalisten hoogmoedig, overmoedig en arrogant werden. Ze gingen ongelooflijke dingen doen, die wel verkeerd moesten aflopen. Ze waanden zich onaantastbaar en onoverwinnelijk, en konden de crisis, die er toen komen moest, nog 20 jaar rekken. Tot vorig jaar zomer de zaak ineenstortte. En nu, november 2008, is hij er dan echt.
Maar wat is de oplossing?
Nu het kind – het socialisme - met het badwater in oost Europa is weggegooid, zitten we zowel daar als hier met een probleem. De enige hoop voor ons, de werkende klasse, is achter de horizon verdwenen. Tijdelijk. Want die oplossing voor deze enorme onnodige problemen van deze tijd is er nog steeds. Alleen, de oplossing zit achter de horizon. Het is aan ons, aan jullie, hem weer voor het voetlicht te zetten. We zullen dat echter verantwoord moeten aanpakken. Theoretisch met scholing en praktisch met agitatie en propaganda. Dat moet echter stug worden volgehouden.
Beste mensen, nog steeds geloofde ik de laatste paar weken mijn eigen oren en ogen soms niet. Wat hier voor onze ogen gebeurde, is haast niet te geloven. 90 jaar hebben we hier op gewacht, en nu het er is zijn we, ben ik, een beetje uit het lood geslagen. Wat is er aan de hand in de USA, in Europa en in de wereld? De economische crisis is wereldwijd. Maar is er echt alleen maar een kredietcrisis? Is het echt alleen maar een kwestie van sjoemelende bankiers? Is de oorzaak echt alleen maar een kwestie van topsalarissen, banken, een bankrun, dollarcrisis, voedselcrisis, bonussen? Nee.
Tegenwoordig mag je al gokken op de grondstoffenmarkt met 16 maal je eigen vermogen. Grondstoffen worden tegenwoordig al 5 jaar van tevoren opgekocht. Voedsel, biobrandstoffen, olie, ijzererts, allemaal zijn het objecten van speculatie geworden. Voor zo ver ze dat al niet waren.
Het door de financiële markt wegtrekken van reële waarde naar speculatieve waarde is schandalig. Nu moet de financiële markt met zijn billen bloot. De bezittende klasse is te ver gegaan in zijn zucht naar meer winst. Om die winsten te kunnen verkrijgen gaven ze de leiding van bedrijven en banken gigantische bedragen om de winsten gigantisch op te voeren en de kosten - bijvoorbeeld d.m.v. reorganisaties en massaontslag – gigantisch te drukken. De aandeelhouders gebruikten topsalarissen en bonussen om de top hiertoe te bewegen. Vaak was het tevens een soort zwijggeld. De lonen van de werkenden werden echter zelden verhoogd.
Waarom hebben Nederlandse politici, Nederlandse politieke partijen, onze belangen, de belangen van de loonafhankelijke klasse, zo moeiteloos weggegeven aan Amerikanisering? Energiebedrijven die elkaar vliegen af vangen, dokters en huisartsen die moeten concurreren, universitaire medewerkers die onderzoek tegenwoordig noodgedwongen hun financiering op de markt moeten zoeken en moeten concurreren met eigen collega’s op straffe van uitsluiting. Hoe bedenk je dat als land? Het begon met Reagan en Thatcher, maar in Nederland werden VVD, CDA en PvdA zelfs roomser dan de paus.
De financiële economie bleek na het klappen van banken op IJsland een regelrecht een piramide spel te zijn geweest. De financiële wereld bleek de kant op gegaan te zijn van een soort casino, een graaicircus. Dat was en is natuurlijk levensgevaarlijk voor het creëren van echte waarde. Het systeem is zo perfect qua uitbuiting dat het voortdurend in haast alle sectoren tot overproductie leidt. Niet op de laatste plaats tot een overvloed aan kapitaal en er een gigantische kapitaalberg ontstond. Ik vertelde het jullie hier, in Twente, al vele malen. Men wist van gekkigheid niet meer aan wie men nu nog wat dollars en euro’s zou kunnen lenen. Iedereen zat al tot zijn nek in de leningen. Zo ontstond het idee om aan arme en onnozele gezinnen geld uit te lenen voor een koophuis wat men zich eigenlijk in de verste verte niet kon permitteren. Die veel te risicovolle leningen bleken op grote schaal aan de man gebracht te zijn. En niet alleen aan misleidde gezinnen die nu op de blaren zitten, maar ook nog eens – haast ongezien - doorverkocht aan o.a. misleidde pensioenfondsen die nu ook in het zelfde schuitje zitten. Wij dus. En de beheerders, waaronder in Nederland ook de vakbond, gaan vooralsnog vrijuit.
De neoconservatieve econoom Friedman, beweerde 40 jaar lang dat met de markt de democratie komt. Bush beweert dat ook steeds. Maar dat klopt niet. Markt leidt tot dictaturen en uitverkoop. Lees het dikke boek “Shock doctrine” van Naomi Klein er maar op na; en onze krant Manifest natuurlijk. Oplossingen geeft Naomi Klein niet, maar haar analyses zijn vergelijkbaar met die van ons. Sarkozy zei onlangs terloops: “de vrije markt is voorbij”. Dat is shocking, maar of dat echt zo is geloven communisten natuurlijk niet. Want eerst willen we wel eens zien of de Lissabon akkoorden van tafel gaan en de grondwet van de EU echt in de prullenbak verdwijnt.
De arbeidersklasse en de middenklasse
Als je arbeiders tegenwoordig vraagt wat ze van het systeem vinden, brommen ze wat. Toch zijn zij het die het meeste worden uitgebuit en het minste loon ontvangen. Tegenwoordig wordt ook de middenklasse behoorlijk uitgebuit, maar dat gaat op een andere manier: meer indirecter. Hun geld, dat die vaak met zijn tweeën verdienen, wordt met de ene hand gegeven en met de andere hand subtiel weer afgepakt. In de USA hebben vele arbeiders op de republikein McCain gestemd. Terwijl de middenklasse vaak democraten stemt. Een vreemd verschijnsel.
Als we goed naar de middenklasse in Amerika en Europa kijken, is er in veel landen een grote derde klasse tussen de arbeiders en de bezittende klasse ontstaan. Theoretisch zowel als praktisch numeriek een heel groot verschil met vroeger. Die middenklasse speelt in een democratie tegenwoordig een sleutelrol. De kapitalisten gebruiken die klasse. Hen wordt op allerlei subtiele manieren in de luren gelegd. Ook via de media en winkelketens. Daardoor hebben zeer velen een vals klassenbewustzijn gekregen. Maar leden van de middenklasse hebben echter wèl het zelfde belang als alle werkende mensen. Dat kan gelukkig niet zomaar onder het tapijt worden geveegd…
Er bestaan in Nederland dus helaas twee soorten werkenden. Wij en de middenklasse. De middenklasse of mensen die zichzelf tot de middenklasse rekenen, horen natuurlijk tot de werkenden. Het onderscheid dat ik als kenmerk zie, is, dat ze enerzijds voor een deel - direct of indirect - inkomen ‘uit bezit hebben’, uit aandelen, obligaties, pensioen of een huis en anderzijds een gewoon loon. Ze zetten zich meestal af tegen de mensen die enkel maar een gewoon loon hebben. Er zijn dus twee tegengestelde belangen in een gezin: de beurs of de rente moet lekker omhoog gaan, maar dat gaat nu eenmaal ten koste van hun eigen lonen. Men verdringt die tegenstelling. Er ‘kloppen twee harten in een lichaam’ en men kan dan niet kiezen. Bijvoorbeeld wel of niet meedoen met de loonstrijd. De middenklasse voelt zich met - bijvoorbeeld – een lijfrente of een beleggingspolis, dan ook net even meer dan een ander. Dat zie je bijvoorbeeld op een universiteit. De middenklasse is in Nederland heel groot en wellicht wel 60 tot 70% van alle mensen die in Nederland gaat stemmen. Dus via die weg is het voor ons moeilijk te werken. Deze twee groepen denken op beslissende momenten in de strijd helaas vaak verschillend. Het is aan ons deze groepen, maar ook de werklozen en de mensen in de bijstand die geen loon hebben, maar een soort minimale uitkering, vaak een biologisch minimum en niet meer in staat over de dagelijkse loonstrijd na te denken, allemaal dezelfde kant op te laten denken als de loonafhankelijken.
Het door ons verdiende geld verdwijnt grotendeels naar de aandeelhoudersklasse. Wij hebben geen aandelen, wij krijgen net genoeg om ons gezin te onderhouden. En als we geluk hebben kunnen we af en toe nog wat extra’s doen. Het systeem pikt ons alles af. Waarom hebben zij dat recht? Wie heeft hen dat recht gegeven? Ze hebben het genomen. Daardoor ontstaat er om de zoveel tijd financiële crisissen en dreigen er voortdurend kleine en grotere oorlogen.
De middenklasse heeft naast een ‘gewoon’ inkomen, loon, ook bezit en dus ook nog arbeidsloos inkomen. Ze wordt echter niet ‘slapend’ rijk. Ze dient te beseffen dat de bezittende klasse wèl echt ‘slapend rijk wordt’. Daar moeten wij de middenklasse van zien te overtuigen. Ze wordt net zo goed uitgebuit als wij. Soms werken ze door hun vals klassenbewustzijn zelfs harder dan wij, hebben het altijd druk en zijn meestal tweeverdieners die niet door hebben dat hun geld er aan de andere kant weer uitvliegt. Dat ze hun uitbuiting niet een twee drie zien komt door Thatcher en Reagan. Die smeerden hen huizen, hypotheken en aandelen aan, opdat ze kapitalistisch zouden gaan denken. Elke dag de rente en de beursindices zouden bekijken. Alsof het hun belang is. Nee dus. Dat is deze neoliberale stromanen (deels) dan ook wel gelukt. Maar nu breekt de verdoving wellicht. Het idee dat zij ook slapend rijk zouden kunnen worden van een mooie rente en prachtig lijkende beurskoersen, net als hun vriendjes. Nu laat iedereen hen in de steek. De middenklasse all over the world, moet nu op de blaren zitten, waar de gewone arme, werkloze mens al op zit: aan/op de grond.
Neem het hele gedoe van kopen en verkopen op de internationale beurzen; dag in dag uit; dag en nacht. In het marxistische analyse van het kapitalisme speelt het – qua uitbuiting - geen echte fundamentele rol. Er is eigenlijk gewoon steeds continu sprake van ‘’wisselend eigenaarschap’’. De uitbuiting van de arbeid blijft bij elke transactie gewoon intact. Wat wel de kwestie is, is dat bij elke transactie er een iemand een stukje wint en een ander een stukje verliest. (Of alles.) Vooral de middenklasse denkt dat ze wel zal winnen, maar trekt meestal aan het kortste eind en verliest bijna altijd. Kijk maar naar Argentinië, 6 jaar geleden, de middenklasse viel in een klap weer gewoon terug en stond weer met beide benen op de grond. Alleen de grote jongens worden op de beurs rijk. De kleine jongens, de middenklasse meestal niet. Zelfs de pensioenfondsen trekken vaak aan het kortste eind. Pensioenen mag je ook niet aan mensen overlaten wiens geld het ook niet is.
Een bankrun
Hoe werken banken eigenlijk en wat is een bankrun? Het geld van een bank is in principe gewoon spaargeld van u en mij. Dat kan worden uitgeleend aan derden. Als een persoon A 1000 euro op een bank zet dan leent een bank daarvan onmiddellijk 900 euro uit aan een persoon B. Die persoon B legt daarvan weer 800 euro op de bank. En denkt dat hij 800 euro heeft. De bank leent van die 800 euro onmiddellijk weet 700 euro uit aan een persoon C. Die persoon C legt tijdelijk 600 euro weer terug op de bank. En denkt dat hij 600 euro heeft. Als iedereen die denkt dat hij geld heeft dat geld gaat ophalen is er tekort in kas. Want er zijn ooit alleen maar een keer echt 1000 euro gestort. Een bank moet bij een bankrun plotseling 100+800+600 euro teruggeven. Dat geld is er niet. Dan ploft de bank en is hij failliet. Dat is deze maanden gebeurd en dreigde deze maanden voortdurend te gebeuren.
Al het ingelegde geld in Nederland (ons spaargeld) noemen we het nationaal financieringskapitaal. Dat kapitaal wordt dus niet democratisch beheerd. Al het ingelegde geld in de wereld dat op banken staat, noemen we het internationale financieringskapitaal. Dat kapitaal wordt dus ook niet democratisch beheerd. Integendeel. Het fenomeen bank en een bankrun zijn beide nog geen hoofdpunten in onze analyse en onze kritiek op het kapitalistische systeem – qua uitbuiting van de arbeiders - maar spelen natuurlijk wel een forse rol. In een socialistische maatschappij is het nationale financieringskapitaal in handen van de bevolking, de overheid. De uitwerking en de consequenties daarvan – op de uitbuiting van de arbeiders - zijn daar dan ook compleet anders want de winst op het uitgezette kapitaal, de meerwaarde vloeit terug in deze pot. De arbeiders krijgen uit deze pot gratis hun voorzieningen zoals onderwijs, gezondheidszorg, volkshuisvesting, etc. (Zie elders; bijvoorbeeld op de weblog van ondergetekende.)
Als het financieringskapitaal democratisch in handen is van de overheid, dan heb je in een volksdemocratie, zoals socialistische landen heten, echte democratie. Immers het parlement, de ‘doema’, of het ‘volkscongres’, bepaalt de investeringen die nodig zijn en waar en naar wie de meerwaarde naar toe gaat. In een Europese democratie of in de verenigde Staten bepaalt het internationale financieringskapitaal dat. Dat is dus geen democratie. Hier gaat het kapitaal voor de mensen. Hier gaat de meerwaarde naar de particulier. In een volksdemocratie gaat de meerwaarde naar de algemene middelen.
De echte oorzaken, echte oplossingen en de rol van Nederland
De echte oorzaak van de crisis is dat het kapitalistische systeem periodiek crisissen veroorzaakt door overproductie, die weer mede veroorzaakt wordt doordat de kapitalisten de lonen altijd zo laag mogelijk houden. Als de vakbonden bijvoorbeeld dan ook nog eens zitten te slapen of als de sociaal-democraten weer eens ergens ingetuind zijn of misleid zijn geworden, kan een financieel economische crisis er opeens zijn. Zoals nu. Er zijn immers overal ter wereld schrikbare lage lonen ten opzichte van de productiviteit.
De NCPN vindt dat in Nederland een van de belangrijkste centra is van het kapitalistische systeem. Nederland speelt een sleutelrol binnen het kapitalistische systeem. De middenklasse wordt dan ook enorm gekoesterd. Het liefst willen ze zelfs iedereen zzp-er of eigen baasje maken. Daarom heeft onze partij het ook zo moeilijk. Ik zal dat toelichten.
De as Amsterdam–Londen–New York is een hele belangrijke as. Een as of een draaischijf waarlangs en waarover hele belangrijke dingen lopen. In Nederland is bijvoorbeeld het aandeel uitgevonden. De Nederlandse managers zijn over de hele wereld in trek. Over de hele wereld worden managers getraind door Nederlanders, om moderne bedrijfsvoering dat past bij het neoliberalisme, toe te passen. De middenklasse is net zo belangrijk en speelt een zelfde politieke en economische rol als die in de Verenigde Staten. De bevolking wordt hierdoor de media net zo gebrainwashed op hoofdpunten als daar. De Nederlandse bezittende klasse heeft haar belangen in de Verenigde Staten ondergebracht. Dat vermogen van deze Nederlandse private bezitters is gigantisch. Omgekeerd heeft Amerika veel belangen in Nederlandse bedrijven. Men lift mee op het schild van de NATO. Een Nederlander is er nota bene hoofd van. En dat is niet de eerste keer. Het kapitalisme is eigenlijk in Nederland ontwikkeld en over de hele wereld verspreid. Wij zijn naast Israël, de trouwste bondgenoot en praten altijd alles goed. Ook wat het kapitalisme in Afrika, Congo en Zimbabwe flikt. De verkiezingen van Amerikaanse presidenten worden hier altijd waanzinnig gevolgd.
Hier gaat het dus allemaal om. Hiervoor hebben wij onze partij tegen de verdrukking in, tientallen jaren gekoesterd. Wij hebben de juiste analyses over de fundamentele kwesties van de wereldproblematiek. Wij hebben in principe ook de oplossingen. Ons doel is publiekelijk op te treden en publiekelijk te discussiëren; en de werkende en werkloze bevolking te steunen in hun dagelijkse strijd voor een goed bestaan en (dus) voor onze standpunten te laten kiezen. Bijvoorbeeld als een persoon in een bedrijf miljoenen kan krijgen dan kunnen duizenden anderen uit dat bedrijf ook best honderden euro’s erbij krijgen.
Samen met jullie is er een wereld te winnen.
Ik dank jullie voor jullie aandacht.
Enschede, De Zon. Rik Min, 8 november 2008.
Onderwerpen van de discussie waren nog:
De economie een grote goktent / China kapitalistisch / ZZP-ers zijn dagloners / We moeten meer internationaal gaan opereren / Stalin en zijn kampen / Banken / Aandelen / China is niet goed bezig / Pensioenfondsen / Etc.