Over de situatie met de pensioenen

Rik Min spreekt, namens de samenwerkende aktiekomitees Pensioenen

Beste mensen

We zijn hier vandaag met meer dan 1000 mensen op het zelfde moment bijeen, verspreid over het hele land in 12 regio’s….

Maar wìj gaan de agenda bepalen. Niet de anderen.

De finale zal dit voorjaar plaatsvinden…

Wat is er eigenlijk aan de hand?

Duizelt het u ook? Waarom willen bepaalde mensen het pensioenstelsel veranderen en onze aanvullende pensioenen al 10 jaar niet indexeren. We gaan het vanmiddag hebben over de redding van ons pensioenstelsel. De senioren hebben het aktie-initiatief gestart, maar de FNV wil de akties juist ook verbreden.

Ik ben Rik Min van de sector senioren. Heb 25 jaar gewerkt bij de universiteit Twente. Mijn vak was complexe wiskundige systemen.

Wij vinden dat iedereen zonder zorgen goed met pensioen moet kunnen gaan. Goed met pensioen wil zeggen op tijd kunnen stoppen en dan kunnen rekenen op een fatsoenlijk inkomen. En dat voor huidige én toekomstige generaties.

Maar de realiteit is: dat de werkenden langer moeten werken en wij allemaal minder pensioen krijgen. De senioren merken dat nu al. De werkenden merken dat later. De pensioenen zijn van iedereen. Wij willen dat dit voor iedereen blijft. Voor pensioendeelnemers, gepensioneerden, jongeren die dubbel gepakt worden. Wij willen indexatie, een solidair stelsel en hoe dat te bereiken. Pure inhoudelijke discussie doen we in latere expert-meetings.

Mensen halen hun pensioenleeftijd niet.

De politiebonden hebben zojuist 40.000 handtekeningen aangebonden aan de Tweede Kamer. Onze mensen eisen dat een vroeger pensioen voor de zware beroepen moet komen. De FNV is er in allerlei cao’s voor aan het knokken. In de bouw, in de zorg en in de industrie. Bepaalde sectroren nemen hierin het voortouw.

We krijgen allemaal minder pensioen.

Pensioenen worden al 10 jaar niet geïndexeerd, dat betekent koopkrachtverlies voor gepensioneerden nu en lager pensioen voor werkenden straks.

Een voorbeeld bij de ABP: daar is al sinds 2008 een koopkrachtverlies van 13.46% voor iedereen.

Ook een enorm nieuw gegeven is het feit dat werkenden en jongeren een veel lagere opbouw hebben. In 2017 bouwden werkenden 20% minder pensioen op dan in 2007.

Veel mensen komen niet eens op 70% laatstverdiende loon uit. Er is dus een verkeerd beeld ontstaan dat “indexatie is iets voor gepensioneerden”. Maar alles wat wij nu minder krijgen, krijgen de mensen na ons ook minder.

De werkenden bouwden de afgelopen 10 jaar 20% minder pensioen op dan in 2007. Een probleem dus voor hun toekomst. Stilstand is achteruitgang!

Waarom geen indexatie?

Hoe komt het dat ze niet indexeren? We hebben op drie vlakken de strengste en zéér absurde regels We hebben voor de fondsen een wel 3x - nergens voor nodige zekerheid - opgedrongen gekregen. Er is namelijk veel geld. Te veel geld in de buffers? Er is een absurd lage rekenrente. Er worden enorme hoge buffereisen gesteld. Terwijl we het grootste pensioenvermogen in procenten van het BBP hebben.

We hebben daar een prachtig plaatje van.

Dat is dus drie keer zekerheid, terwijl een keer zekerheid ook al heel voorzichtig is. Die 1300 tot 14000 miljard die in de fondsen zitten is gespaard voor ons pensioen. Dat is ONS geld, van gepensioneerden, van werkenden (jong en oud), en eventueel van onze nabestaanden. Dat is dus onze verantwoordelijkheid en daar moeten we goed voor zorgen. Wij hebben de eigendomsrechten. Nu blijven ze op het geld zitten en delen weinig uit. Alle rendementen gaan naar de buffers. Dat kan en moet beter.

Met eerlijke regels (voor jong en oud) kunnen we dit geld beter verdelen. De politiek dwingt de fondsen onnodig de hand op de knip te houden, dat betekent meer onzekerheid voor de mensen.

Stelsel verbeteren, dus niet slopen

Staatssecretaris Koolmees wil het stelsel grondig hervormen, want het is rentegevoelig. Generaties zijn ontevreden (door genoemde omstandigheden vanwege de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt). Verwachtingen worden onvoldoende waargemaakt. Maar het is het een na beste van de wereld…..

De FNV wil (dus) sterke punten behouden en echte problemen aanpakken. De ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zijn precies het probleem: Flex is een politieke keuze. Geen natuurverschijnsel. Duidelijk is dat alle generaties baat hebben bij onze akties. Daarom moeten de akties samen. De samenwerkende FNV aktiekomitees zijn vorig jaar begonnen met de akties ‘Red het pensioenstelsel’ en met de aktie ‘pensioenalarm’’. Verplichtstelling, collectiviteit en solidariteit zijn de hoekstenen van ons sterke stelsel

Druk op het stelsel

Werkgevers, inclusief de overheid, besparen op hun loonkosten door minder pensioenpremies te betalen. Met het smoesje (van Rutte) dat als de werkenden minder premies “hoeven te betalen” dat “de koopkracht van de werkenden hoger is”.

De werkgevers ontwijken nu betaling van pensioenpremies via ZZP, flexwerk, uitzendwerk en schijnconstructies. Vooral uitzendwerkers en ZZP-ers bouwen weinig tot geen aanvullend pensioen op. Vrijwilligheid is niet goed. Aantal werkenden in pensioenfondsen neemt af: 83% in 2010 naar 79% in 2016. Op zich is dat nog geen probleem voor de kwestie dat wat er in de buffer zit, ons uitgesteld loon is. Maar anderen bouwen te weinig op. Het is diefstal van uitgesteld loon. Daarom hebben we afgelopen vrijdag de Malietoren van de werkgevers VNO/NCW willen bezetten.

40% van de werkenden heeft een flexibel contract. Bij jongeren onder de 26 jaar is dat zelfs meer dan 60%! Er is een race naar beneden gaande. Die moet gestopt worden. Concurrentie op arbeidskosten door druk op de pensioenpremies Het ontwijken van betalingen. 6 miljard euro per jaar.

Onze eisen zijn:

Iedere werkende, jong en oud, vast en flex, moet uitzicht hebben op een goede en collectieve pensioenvoorziening. De FNV wil een goed pensioen voor jong en oud. Dat betekent een hoger AOW-inkomen en een aanvullend pensioen dat voldoende koopkracht geeft. Pensioen en pensioenopbouw moeten weer geïndexeerd worden. Liefst met terugwerkende kracht. De AOW-leeftijd moet niet worden verhoogd. De snelle verhoging van de AOW-leeftijd leidt tot een ongezonde, onhoudbare situatie. In cao’s moeten afspraken gemaakt kunnen worden over vroeger uittreden. Onze eisen zijn nu beter dan 2 jaar geleden op de massamanifestatie in Amersfoort en 4 jaar geleden met een massademonstratie in Den Haag bij de Tweede kamer.

Kanteling in het debat

Steeds meer kritiek op snelle stijging AOW-leeftijd Steeds meer erkenning dat flexibilisering arbeidsmarkt is doorgeschoten Steeds meer over stelselwijziging en strenge rekenregels.

Graag u ervaringen en reacties

PAUZE

Context

Staatsecretaris Koolmees is uit op draagvlak met de werkgevers en de politiek en wil een akkoord sluiten in het voorjaar. Daarom hebben wij dit 13 januari ons FNV offensief gestart en we zullen dit volhouden tot minimaal de grote 1 mei-aktiviteiten van de FNV – zo u al weet - in Den Haag.

De pensioenfondsen zijn van ons. We staan met 5-0 achter Gelukkig is het debat dus aan het kantelen: Steeds meer andere deskundigen dan ons, stellen de huidige rekenregels ter discussie. Momenteel is het 5-4. En nog een halve wedstrijd te gaan. Dus het kan. Staatssecretaris Koolmees wil ons er perse bijhebben. Ze heeft ons nodig voor het draagvlak.

Waarom moeten we het stelsel eigenlijk volledig overhoop?

Kunnen we niet volstaan met een aantal aanpassingen? Je hoort steeds vaker: die rekenregels zijn idioot. Verslechteringen zullen we niet accepteren.

Hoe komen we tot verandering?

Publieke opinie is aan het kantelen. Dat is een stevig politiek drukmiddel. Maar we moeten nóg meer mensen winnen voor ons standpunt. We moeten vakbondsmacht opbouwen. Een jaar is echt minimaal. We moeten een duidelijk geluid geven: wij zullen nooit verslechtering accepteren. Het stelsel kan en moet beter!

Activiteiten

De FNV is een grote club… Nu we die op een lijn hebben gekregen is dat een grote winst. Het debat moet gaan over onze hoofdeisen. De opinies moeten we beheersen: Dat kan door lobbygesprekken / opiniestukken / expert meetings. Steeds grotere en stevige, zichtbare acties op allerlei podia. Elke maand actiebijeenkomsten om onze groep te vergroten. Zichtbaarheid bij belangrijke politieke discussies over het pensioen.

Pensioenalarm-akties, steeds op de eerste van de maand.

Publiciteit

Publieke actie

Op de foto ziet u een van onze publieksacties, van 16 februari, afgelopen vrijdag bij de werkgevers in Den Haag. Ons doel was daar duidelijk te maken dat iedereen mee moet betalen…

Vervolg: sluit je aan! Volgende bijeenkomst: 27 maart, 19:30 uur. Deze moet knallen! Dus neem minimaal 5 anderen (werkend en gepensioneerd) mee naar de bijeenkomst! En 14 maart een collectieve publieksactie in Den Haag

Zoveel mogelijk deelnemers voor de volgende publieksactie in het land. Sluit je aan! 1 mei staat óók in het teken van pensioenen. Wees erbij op 27 maart. Kom in aktie. Neem 5 anderen mee. Opschalen is echt belangrijk. Verspreid deze armbandjes onder vrienden en bekenden. Naam daarom een enveloppe met een aantal extra mee. Ga ervoor. Het mag je zoon of je moeder zijn. We moeten echt aan de slag. De 27ste gaan we bespreken hoe we ervoor zorgen dat tienduizenden mensen zich uitspreken. Maar stap een is het lobbycircuit, de 27ste en de aktie.