Bericht

Johan Schaberg maakte onder de kop 'aandeelhouders zijn geen eigenaren maar machthebbers', zaterdag jl., toch wel een enorme blunder, notabene in het NRC/Handelsblad [1]. Hij begint zijn betoog met de constatering dat "een oprichter/eigenaar van een bedrijf de eigenaar is". Dat punt klopt. Daarna gaat zijn redenering de fout in en schrijft hij dat, als dit soort mensen "naar de beurs gaan", ze toch nog "met de problemen van het bedrijf opgezadelt blijven en de aandeelhouder niet". Wat zegt dat? De wezelijke verandering die dan plaats vindt, doorziet hij opeens niet meer. Zodra er aandeelhouders in het spel komen, zal de oprichter/eigenaar nog maar voor een bepaald deel eigenaar zijn en voor de rest namelijk meestal gewoon manager worden. Dat kan varieren van helemaal geen eigenaar meer tot een groot of een klein deel, deeleigenaar. Hiermee is de oprichter/eigenaar voor een klein of een groot deel van zijn tijd automatisch 'manager' geworden; manager in loondienst. De lakmoes-proef is gewoon: aan wie valt de winst toe? Iemand die naar de beurs gaat verspeelt dat recht. Managers hebben nu eenmaal geen recht op de winst. Alleen de aandeelhouders. Managers hebben loon. Welliswaar heel vaak een heel hoog loon met daarbij allerlei soorten extras, maar dat accepteren de aandeelhouders omdat ze zijn loyaliteit willen kopen. Ze willen garanties hebben dat de zuivere winst ook echt naar de aandeelhouders wordt doorgesluisd. Wie de macht heeft in een bedrijf doet niet ter zake, als de winstcijfers maar kloppen en de winst naar de aandeelhouders gaat. Daarmee zijn de aandeelhouders de enige eigenaren en dus ook de machthebbers [3].

[2] Drie jaar geleden hoorde ik op de radio een euro-parlementarier van Groen Links (ik wil geen namen noemen) een soortgelijks zeggen, namelijk dat tegenwoordig 'de' "managers 'de' kapitalisten" waren. Zij begreep er dus ook niks meer van. (Zouden de universiteiten dommerikken opleiden. Soms denk je van wel. De enigen die nog een beetje verstand van economie hebben zijn blijkbaar Marxisten, communisten, etc.) Ze (want het was een zij), bedoelde waarschijnlijk 'machthebbers'. Dat zal wel, maar aandeelhouders zullen NOOIT accepteren dat managers een zodanige macht hebben dat ze zelf de winst zelf opmaken en de aandeelhouders geen winst geven. Daarom sturen ze als het goed is toch altijd nog steeds goede strenge en dure commissarissen op pad. (Of niet soms?)