Beste Theo,
Ab Harrewijn was dan een bevlogen theoloog, maar is dat zo
goed? De kwestie is dat de linkse beweging door hem een fatale fout
heeft gemaakt. Achteraf gezien was hij ook een ramp voor de CPN.
Eeuwenlang heeft de linkse beweging gevochten tegen de almacht van
de kerk en 'de achterlijkheid'. De linkse beweging heeft geweldige
prestaties op dat vlak geleverd.
De Franse revolutie heeft de scheiding 'van kerk en
staat' opgeleverd en de Russische revolutie de bevrijding van de
werkenden van de 'dictatuur van het grootkapitaal'.
Doordat de CPN en De Waarheid 'voor heel links' - wellicht herinner
je je dat nog - begon op te treden, durfde ze niet meer haar
traditionele rol te spelen om geloven, kerk en onwetendheid aan de
kaak te stellen. Ook durfde men in de leiding toen niet meer vol
tegen kwakzalverij, homeopathie, Bagwan, eo en new age op te treden.
Met alle gevolgen van dien. (Zelfs de toegenomen kosten van de
gezondheidszorg.)
Onze wereldbeschouwing is gebaseerd op het dialectisch materialisme.
Zo heet dat nu eenmaal. Dat staat haaks op het (filosofisch)
idealisme en metafysica. Het (filosofisch) idealisme zet de wereld
op zijn kop. Daardoor belemmert het inzicht in de maatschappelijke
ontwikkelingswetten.
Het idealisme kan greep op de mensen krijgen doordat
er een kern van waarheid in zit, hoewel het in zijn geheel
onjuist is. Wanneer de ideeën verzelfstandigd worden,
losgemaakt van hun materiële basis, belanden we bij het
idealisme [Hegel en Feuerbach].
'Het zijn bepaalt het bewustzijn' [Hegel en Feuerbach].
Doordat links haar leidende rol in dit debat - dat rond 1982 speelde
- heeft weggegeven, heeft rechts vanaf die tijd die rol kunnen
overnemen. Dat zie je ook in het islam-debat. Dat is in Turkije ook
gebeurd. Daar is links volkomen weggevaagd en lopen de moskeeën weer
vol. Daar heeft rechts en de militairen daardoor de scheiding van
kerk en staat kunnen claimen. Links staat daar - mede door de
armoede in grote delen van Turkije - nu met lege handen tegen de
toegenomen islamisering.
Mede door Ab Harrewijn - is mijn mening - rukt nu de PVV op. De CPN
en Ab Harrewijn zijn welliswaar niet een op een verantwoordlijk,
maar links staat ook nu in Nederland in veel debatten met lege
handen. Ook in het socialisme-debat. Ook bij de PvdA en SP. Armoe
troef. Ook gisteravond in de Balie. Dat komt door hun idealisme; het
filosofische idealisme van links wel te verstaan.
Het socialisme en het liberalisme zijn beide de erfgenamen van de
Franse revolutie. De kerk en de christelijke partijen niet. In
tegendeel. Dat zou ze op voorsprong moeten zetten. Nee dus.
De socialistische beweging heeft deze erfenis nu echter uit
handen gegeven aan rechts. Ook in de wetenschap is dat het geval. In
de burgerlijke filosofie, in de politicologie, in de theologie, in
de sociologie, in de psychologie, zelfs in de medische wetenschap.
Ik neem hen en Ab Harrewijn, dat zeer kwalijk. (Toen al zag ik dat
aankomen - en heb hem er zelf zelfs nog wel eens op aangesproken, in
Amsterdam toentertijd, maar ook vlak voor zijn dood in Almelo bij
het pamfletten uitdelen voor de deur van de zaal waar hij een lezing
hield - maar sinds de opkomst van Fortuyn, weet ik het zeker.)
Een kritisch noot van jou zou zeker op zijn plaats zijn geweest;
zelfs op de pagina 'levensbeschouwing'.
Je ziet wat voor ellende er nu is.
Hoogachtend
Rik Min