Mensen
denken altijd maar dat Mandela (en Tutu) door geweldloosheid de apartheid hebben
afgeschaft. Dat is een mythe die door sommigen volop gekoesterd wordt. Ook door
velen bij links. Dat wilde ik gisteren zeggen. De macht komt nog steeds uit de
loop van het geweer.
(Overigens zijn de
moderne methoden van geweldloosheid - vooral de wat ik noem 'contrarevoluties'
van de laatste 20 jaar te beginen met die van Walensa - bijzonder effectief
gebleken. Maar dat is een ander verhaal.)
Hierbij een kort
feitenrelaas: de tankslag bij Cuito Cuanavale :
Cubaanse
vrijwillegers hebben een bijzonder grote bijdrage heeft geleverd aan
de vrijheidsstrijd van Afrika in het algemeen en de apartheid in Zuid-Afrika
in het bijzonder. In de jaren '70 en '80 stuurde het Caribische eiland zoveel
als 350.000 soldaten, burgers en artsen naar brandhaarden als Angola,
Namibië, Mozambique, Guinea Bissau, de Kaap Verdische eilanden en Sao Tomé en
Principe. Zoveel als 2.077 Cubanen zijn in de strijd gestorven.
Cuba's deelname aan de strijd tegen de apartheid kan met recht
als ongeëvenaard worden gekwalificeerd. Apartheid Zuid-Afrika werd
ondersteund door wereldmacht de VS en haar bondgenoten. Amerika wilde middels
Zuid-Afrika een marionetten regering aan de macht brengen in Angola. Om dat
doel te bereiken werden bepaalde organisaties speciaal getraind en bewapend
door Zuid-Afrika.
In ieder geval, Zuid-Afrika en de troepen van de beruchte Congolese
dictator Mobutu vielen in 1975 gezamenlijk Angola binnen voordat het zich
zoals gepland op 11 november van dat jaar onafhankelijk kon verklaren. Op dat
moment greep Cuba in en frustreerde samen met de Angolese strijdkrachten de
plannen van Zuid-Afrika en Zaïre [de Amerikanen] om een stokje voor de
onafhankelijkheid van Angola te steken.
Na het winnen
van de oorlog van 1975 zou uiteindelijk in 1987-88 definitief afgerekend
worden met het gehate Zuid-Afrika. Aanvankelijk was Zuid-Afrika bezig met een
opmars richting Cuito Cuanavale om de genadeslag te geven aan Angola.
Gelukkig schoot Cuba wedermaal te hulp. Duizenden Cubaanse troepen werden
razendsnel ingevlogen. Er werd bij Cuito Cuanavale een val gezet voor het
Zuid-Afrikaanse leger waar het met open ogen intrapte met als uitkomst dat
het verpletterend werd verslagen. Vooral dankzij Cuba's superioriteit in de
lucht, ondanks dat Zuid-Afrika over de modernste gevechtsvliegtuigen
beschikte. Dit was een fenominale prestatie: wedermaal had Cuba één van de
sterkste legers ter wereld een lesje geleerd. Een leger dat kwa slagkracht in
principe te vergelijken was met de besten die er indertijd in de wereld te
vinden waren, dus Israel, Frankrijk, Engeland, of wie dan ook. Doch het mocht
allemaal niet baten. Zelfs de hulp van Amerika en Israel niet. Bovenal, don't
believe the hype; deze historische militaire overwinning van Cuba en Angola
op het almachtig geachtige Zuid-Afrika leidde tot de afschaffing van
de apartheid. Niet die nep boycott van het Westen. Zuid-Afrika koos eireren
voor zijn geld; het was bang dat Cuba verder door zou stoten naar het zuiden
zonder te stoppen bij de Zuid-Afrikaanse grens. Dus werd er vanaf toen braaf
een binnenlands politiek proces in gang gezet dat leidde tot afschaffing van
de apartheid.