De teloorgang van de Nederlandse universiteiten.

 

Twintig jaar geleden had men moeten zien - en tien jaar geleden had men het echt kunnen weten - er hadden in Nederland twee of drie top-universiteiten moeten worden gekozen: bijvoorbeeld Leiden (alpha), Delft (beta), Amsterdam (gamma) [1]. Er had daarna een natuurlijke verschuiving van wetenschappelijk personeel moeten plaats vinden op basis van open sollicitatie. De andere universiteiten zouden dan een heel klein stapje terug hebben moeten doen. Dat is niet gebeurd [2].

 

Wat is nu het geval? De universiteiten zijn hun onderzoek kwijtgeraakt; hun ‘eigen’ onderzoek. De zogenaamd eerste geldstroom is uitsluitend nog slechts voldoende om onderwijs te geven. De 14 universiteiten in Nederland kunnen geen AIOers meer aantrekken; tenzij ze op andere dingen bezuinigen, zoals op kwaliteit. De enige AIOers en andere research medewerkers die men kan krijgen zijn 2^e en 3^e geldstroom onderzoekers, AIOers, NWP en WP. De wetenschappelijk staf doet al lang niet meer zelf aan wetenschappelijk onderzoek; daar heeft men domweg geen tijd meer voor. Hoogleraren, UHDers en UDers begeleiden afstudeerders, 2^e en 3^e geldstroom promovendi, schrijven plannen, managen, maar doen feitelijk zelf GEEN onderzoek meer. Hooguit in hun vrije tijd. Het CTIT en de Universiteit Twente klagen bijvoorbeeld steen en been dat ze het noodzakelijk contingent eerste geldstroomcapaciteit, die ze contractueel aan bijvoorbeeld EU-projecten moeten leveren, niet meer hebben en hun ‘beloftes’ dus ook niet meer na kunnen komen. Logisch. Het Haags beleid en het neo-liberalisme – incl. Frans van Vucht – hebben voor de wetenschap en de universiteiten compleet verkeerd uitgepakt; die politiek faalt nu.

 

De HBO-wereld beweert nu wetenschappelijk onderzoek te doen en de universiteiten pretenderen wetenschappelijke instituten te zijn. Wat klopt hier niet? Personeel zowel als studenten voelen sowieso al jaren dat er hier iets niet klopt. Vroeg of laat zullen de studenten en de kiezers dit halfbakken beleid ook niet meer accepteren.

 

De term wetenschappelijk onderwijs is op zich zelf al een onzinterm, maar het onderwijs dat gegeven wordt door mensen die zelf GEEN wetenschappelijk onderzoek meer doen, is gewoon HBO onderwijs. Wel goed – daar niet van – maar niet gebaseerd op eigen ervaring en eigen research. Onderwijs aan echte universiteiten moet uitgevoerd worden door mensen die 50% van hun tijd echte onderzoekers zijn. Boekenwijsheid alleen is prima, maar is dan wel ‘gewoon’ onderwijs; dus HBO onderwijs. Hiermee zijn het HBO en het WO elkaar feitelijk akelig dicht genaderd.

 

De kwestie is: is dit nu het achterliggende Haagse beleid geweest of niet? Heeft men het WO onderwijs bewust op een hoop gegooid bij het HBO-onderwijs? Heeft men bewust het onderzoek weggehaald bij de wetenschappelijke staf van de universiteiten? Heeft men bewust niet ingegrepen? Heeft men bewust de markt zijn werk laten doen? Heeft men het HBO bewust een klein aantal wetenschappelijke brokjes toegeworpen? Heeft men bewust de wal het schip laten keren? Heeft men het wetenschappelijk onderzoek bewust weggehaald bij het individu en de individuele leerstoel en bewust aan de wensen van het Nederlandse en Europese bedrijfsleven gekoppeld?

 

Zeg het dan en zeg het dan eerlijk [3].

 

Dat wilde ik even kwijt.

 

Rik Min

http://users.edte.utwente.nl/min/

 

 

VOETNOTEN:

[1] Ieder van de 14 universiteit EEN of TWEE volwaardige top-faculteiten of ieder van de 14 universiteiten tien of twintig landelijk unieke vakgroepen. Dat mag van mij ook. Maar geen of weinig doublures. Hooguit twee om wetenschappelijke wedijver - in Nederland - in stand te houden. De belastingbetaler accepteert nu eenmaal GEEN 14 WO studies psychologie in Nederland.

 

[2] Nu hebben ALLE universiteiten een enorm probleem: gemotiveerde en ongemotiveerde, wetenschappelijk denkenden en uitsluitend carriere-denkenden studenten door elkaar heen.

 

[3] Naar mijn mening moet je het HBO 3^e geldstroom laten doen en studenten een jaar stages laten lopen in het bedrijfsleven. Dat doen ze al 60 jaar. De universiteiten hebben op dit punt de HBO instellingen willen imiteren, met als gevolg dat de universiteiten hun unieke posities en het fundamenteel onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek zijn kwijtgeraakt. Ik neem het de politiek van VVD, CDA en PvdA in ieder geval hoogst kwalijk.

 

 

 

 ./.  Copie naar nog een aantal collega’s, vrienden en bekenden.