Leefwijze en preventie van Astma

Astma heeft invloed op de omgeving. Kinderen met een zware vorm van astma kunnen een ontwikkelingsachterstand oplopen, doordat ze nogal eens van school verzuimen. Dit leidt tot een leerachterstand en daling van prestaties, zelfvertrouwen en zelfrespect. Ook volwassen kunnen op diverse gebieden problemen hebben. Wanneer 's nachts geregeld astma-aanvallen of kortademigheidsklachten optreden, zal dit invloed hebben op het dagelijks functioneren. Overdag kan er nog een piepende ademhaling hoorbaar zijn, waarvoor mensen zich kunnen schamen, ook is er op het werk vaak onbegrip en noemt men de patiënt een aansteller. De patiënt kan zich vervolgens eenzaam en onbegrepen voelen. Ook in de huiselijke of relationele sfeer kunnen problemen op gaan treden. Klachten van kortademigheid belemmeren vaak het aangaan van sociale contacten, zeker intieme contacten.

 

Omgaan met de ziekte

Het moeilijke bij astma is dat het zo'n onberekenbare ziekte is. Patiënten voelen zich vaak onveilig, onzeker en angstig, dit komt doordat ze niet goed weten hoe de aanvallen  te voorkomen. Helaas ontbreekt het bij patiënten vaak aan kennis over de eigen aandoening, een goed gesprek met een arts kan hen meer inzicht geven over de aandoening, leefwijze en behandeling. Door samen met een arts een behandelplan op te stellen voelt de patiënt zich veiliger en zekerder.

 

Huisstofmijt

Zoals bekend is kan de huisstofmijt allergische reacties veroorzaken, deze kunnen in geval van astma erg hevig zijn. In sommige gevallen kan de huisstofmijt eczeem veroorzaken bij allergische personen. Huisstofmijt kan nooit helemaal voorkomen worden. Men kan de aantallen echter wel binnen aanvaardbare grenzen houden door gebruik te maken van goed schoon te houden stoffering zoals bijvoorbeeld zeil in plaats van hoogpolige vloerbedekking. Goed ventileren, in verband met de vochtigheidsgraad en regelmatig stofzuigen is meestal voldoende om geen last te krijgen van huisstofmijt

 

Zwangerschap

Tijdens een zwangerschap dient een vrouw voorzichtig te zijn met de medicijnen die zij inhaleert. De medicijnen die zij gebruikt zijn niet schadelijk voor het kind, maar astma-aanvallen die kunnen ontstaan ten gevolge van te weinig medicijnen kunnen zeer gevaarlijk zijn voor het kind.

 

Sport

Vroeger dacht men dat astma en sport onverenigbaar waren. Tegenwoordig kan sport zelfs sterk aan geraden worden voor astmapatiënten. Door sporten verbetert de conditie, de controle over de ademhaling wordt beter, dus meer zelfvertrouwen. Tevens is sport bevorderlijk voor de sociale contacten. Wanneer er veel luchtvervuiling is of wanneer men op een bepaald moment relatief veel astmatische klachten heeft is het verstandig om het sporten te beperken of niet te gaan sporten. Inspanningsastma is een vorm die voorkomt bij topsporters en mensen die normaal geen astma hebben. Dit is echter geen reden om te stoppen met sporten. Men doet er verstandig aan 15 tot 30 minuten voor het sporten luchtwegverwijdende medicijnen te inhaleren en te zorgen voor een goede warming-up. Ook helpt het inademen via de neus of het inademen door een zakdoek of shawl, hierdoor komt er weinig koude lucht in de onderste luchtwegen.

 

Luchtvervuiling

Luchtvervuiling komt zowel zomers als in de winter voor. In de zomer bestaat de vervuilde lucht voor een groot deel uit stoffen als stikstofoxiden (NO x), zwaveldioxide (SOx)en vluchtige koolwaterstoffen (COx). Deze stoffen kunnen bij astmatici onmiddellijke vernauwing van de  luchtwegen geven. Door inwerking van het zonlicht op deze gassen, ontstaat ozon (O3x). Blootstelling aan verhoogde concentraties van ozon kan leiden tot vermindering van de longfunctie en luchtwegklachten geven zoals hoesten, droge keel, pijn op de borst bij ademhaling en verhoogde slijmproductie, met daarbovenop kwalen als hoofdpijn en misselijkheid. Vooral mensen met astma en COPD (bronchitis en longemfyseem), maar ook gezonde mensen, kunnen klachten krijgen. 's Winters bestaat de lucht naast bovengenoemde luchtvervuilers ook uit roetdeeltjes.  mistig weer en weinig wind  kunnen de klachten van mensen met astma of COPD ernstig nadelig beïnvloeden. Voor astmapatiënten is het ook van groot belang om de lucht in  huis niet te vervuilen. Goede afzuiging van gasfornuizen, geisers en open haarden is noodzakelijk.

 

Roken

Het roken van sigaretten en tabak is de grootste luchtvervuiler in onze directe omgeving. De omgeving van de roker inhaleert ook altijd in enige mate de tabaksrook. Dit wordt passief roken genoemd. De belangrijkste klachten van mensen die in een rokerige omgeving verblijven zijn: een verstopte neus, prikkelende ogen met tranen, hoofdpijn, kortademigheid en pijn op de borst. Kinderen en baby's die aan sigarettenrook worden blootgesteld hebben vaker last van een piepende ademhaling en luchtweginfecties dan kinderen die in een rookvrije omgeving verblijven. Bij de eerstgenoemde groep kinderen groeien de longen ook trager en zijn de longfunctiewaarden lager dan bij de tweede groep.

 

Beroepsgebonden astma

Het is allang bekend dat er een samenhang bestaat tussen astma en bepaalde beroepen. We spreken in dit verband wel van beroepsastma. Hieronder wordt verstaan: een wisselende vernauwing van de luchtwegen die veroorzaakt wordt door blootstelling aan stoffen, gassen of dampen, tijdens de uitvoering van werk of hobby. Een heel bekend voorbeeld van beroepsastma is het zogenoemde bakkersastma. Tarwemeel en alfa-amylase, een schimmelenzym dat in poedervorm aan deeg wordt toegevoegd om het gistingsproces te versnellen, zijn in dit geval de grootste boosdoeners. Ook bij handelaren in laboratoriumdieren, zoals ratten en muizen, komt astma geregeld voor. In de huid of urine van deze dieren zitten eiwitten die als allergeen werken. De klachten treden meestal pas een paar maanden na blootstelling aan deze eiwitten op. Ook bij lassers, sieradenmakers en chemische verwerkers en doe-het-zelvers kunnen klachten ontstaan door blootstelling aan bepaalde stoffen.