Sheets: serie 2

MOTTO: 'Contents' in aparte files en los van de 'programmatuur'

De digitale revolutie. De digitale revolutie is: ten eerste dat de contents definitief gescheiden is van de programmatuur; ten tweede dat de verschillende soorten contents tegenwoordig allemaal digitaal zijn: tekst, beeld, geluid, video, etc.

De dimensies van een mm-product

• alleen tekst --> een dimensionaal
• alleen geluid --> een dimensionaal
• alleen video --> een dimensionaal

• tekst en plaatjes --> twee dimensionaal
• plaatjes en geluid --> twee dimensionaal
• een band-dia-serie --> twee dimensionaal
• een foldertje --> twee dimensionaal
• een dichter --> twee dimensionaal

• tekst, geluid en plaatjes --> drie dimensionaal
• tekst, geluid en video --> drie dimensionaal
• een zanger --> drie dimensionaal

• tekst, geluid, plaatjes en animatie --> vier dimensionaal
• tekst, geluid, video en graphics --> vier dimensionaal
• schouwburg / (Peking) opera --> vier dimensionaal

• tekst, geluid, plaatjes, animatie en video --> vijf dimensionaal
• MTV-clip met logo, banner, ondertitels, video etc. --> vijf dimensionaal

Alles digitaal

• alle 'contents' wordt (is) digitaal...
  (maar alles wordt nog wel steeds analoog opgenomen, zoals via een camera, een lens, een scanner, een microfoon) (of niet?)
• copieren is makkelijk; eindeloos copieren (gratis; goedkoop?); alle copieen zijn van gelijke kwaliteit;
• moederbestanden doen niet meer ter zake (!?*)
• voor het eerst in de geschiedenis - ook in de geschiedenis van de computer - dat alles digitaal (en dus copieeerbaar) is
• consequenties: ....

Het begrip specialistenbenadering

• voor tekst: tekstschrijvers, dichters, etc.
• voor gewoon beeld: tekenaars, grafici, schilders, ontwerpers, etc.
• voor foto's: fotografen, composers, 'editors', etc.
• voor geluid: geluidsmensen, componisten, musici, etc.
• voor animaties: speciale grafici, tekenaars (animators), etc.
• voor camera-werk: videomensen, regiseurs, scriptmakers, etc.

  en verder:

• haarverzorging, kleedsters, naaisters, etc.
• locatiedeskundigen, requisieten-man/vrouw, etc.

  en verder voor een volledige multimedia-productie:

• multimedia-specialisten, informatici, ontwikkelaars (!), software engineers en/of TOers (!?), ISMers, etc.
• multimedia-ontwerpers, ontwikkelaars (?), TOers (!?), ISMers, etc.

NB. Wat dacht je hoeveel (soorten en type) mensen er nodig zijn bij een echt professioneel multimediaal product (laat staan bij een model-driven simulatie of een VR-product met supercomputers) en hoeveel dat allemaal kost? (Denk maar gerust in termen van een halve of hele Hollywood film.)

De begrippen lineaire en/of interactieve media

• lineair:
  een roman, een bandje (een tape), een video, een band-dia-serie, een Teleac-cursus op TV, een film, een toneel-voorstelling, een video-clip, een LP, een CD, etc.
• niet-lineair:
  een foto, een afbeelding, een sculptuur, een reklamebord, etc.
• interactief (oud):
  een studieboek (*), dia's (?*), een krant (?!), een fotoboek (?*), een jukebox (?!), een dialoog tussen mensen, etc.
• interactief (nieuw):
  publiekssoftware op CD-rom, CD-i, web-sites, een foto-CD, tools (?**), etc.

(*) Ja: je kunt springen; heen en terug gaan; iets overslaan; etc.
(**) Nee: tools (in de zin van editors) bevatten geen contents.

Het begrip parallel

• zanger op een toneel
  • melodie / audio-deel via oor
  • tekst via oor
  • beeld via oog
  
  3 of 4 parallelle indrukken; drie of vier dimensionaal multimediaal

• video-clip via de satelliet
  • melodie / geluid / audio-deel via oor
  • tekst via oor
  • beeld via oog (parallel)
  • individuele leden van de band via oog
  • individuele leden van de dansgroep via oog
  • delen van het decor (al dan niet animatie-film) via oog
  • ondertitel (vertaald of niet) via oog
  • doven-tolk (via een viewport) via oog
  • het logo via oog
  • etc.
  
  meer dan 10 parallelle indrukken (*); vijf dimensionaal multimediaal

(*) Op dit begrip 'parallel' komen we later nog terug.

Wat zijn frames? Wat zijn lineaire producten/ Wat zijn hypermediale producten?

Het begrip verhaallijn en tijdsdiagram

• tijdsdiagram: ...
• verhaallijn: ...
• unieke sessies: ...

Net zoals een frame op een bepaald moment in de tijd komt; komt een noot op een bepaald moment in de tijd. Je ziet hier een serie frames en een serie noten. De bovenste tijdsdiagram is typisch van/voor een lineair animatiefilmpje; het onderste tijdsdiagram is typisch een muziekje.

Tijsdiagrammen

Voorbeelden:
• van een enkele frame
• van een animatiefilm(pje)
• van spraak of muziek (dwz. geluid)
• van een tutorial (met 'doorgaan'- of 'OK'-buttons)
• etc.

Elk tijdsdiagram heeft een bepaalde lengte in de tijd; de tijd die het duurt om het fragment gezien of gehoord te worden. Er is een altijd een begintijd of starttijd en een eindtijd. De startijd hangt van de user af; de eindtijd hangt zuiver af van de lengte gebeurtenis of van de snelheid van de computer.

Hier zie je 6 soorten tijdsdiagrammen.
1: iets met één frame of 'n 'still'. Een plaatje ('still') mag je opvatten als een frame. Je kunt er meestal onbeperkt naar kijken. De eindtijd is volkomen onduidelijk.
2: een serie frames; een lineaire aniamtie.
3: een toonladder. Je ziet hier de duur van een toon en de geluidsintensiteit.
4: een stem. Je ziet het geluidssignaal en de geluidsintensiteit.
5: een stukje tutoriele courseware. Je ziet hoe lang een user 'bezig is' met een 'pagina'; een 'frame'; juist zolang totdat hij weer verder gaat door bijvoorbeeld op een OK-knop te drukken.
6: een 2e orde animatie. Je 'ziet' dat er gedurende een bepaalde tijd blijkbaar iets op het scherm gaande is (d.w.z. een animatie-object op het scherm beweegt); er dan wat 'rust' is; en dat er dan weer iets anders 'beweegt'.

Hier zie je 6 web-pagina's van een typisch hypermedium; een programma met 6 frames. Op elk van de frames zitten losse elementen: (lineaire) geluidjes, (lineaire) animaties, (lineaire) video of andersoortige dingen die 'tijd' in beslag nemen. De stelling hier is: elke user doorloopt een hyper-product op een andere manier. Hier is een voorbeeld van een user die bezig geweest is met de sessie: gebeurtenis A, daarna (toevallig of niet toevallig) gebeurtenis B, daarna gebeurtenis C, daarna gebeurtenis D, daarna gebeurtenis E en daarna tenslotte gebeurtenis F; maar wel allemaal gebeurtenissen op (toevallig) allemaal verschillende pagina's.

Het begrip drager

• lucht (geluid) (type a of c)
• papier, rotswand, muren, linnen, etc. (type b)
• inductie (E/H velden, 'ether') (type a of c)
• telefoonlijn, satelliet, etc. (type a, b of c)
• magnetische opslag (tape, floppy, etc.) (type b)
• celluloid, etc. (type b)
• vinyl, etc. (single, LP, etc.) (type b)
• plastic, etc. (CD, CD-i, CD-rom, etc.) (type b)
• etc. (?)

Het begrip media a.h.v. het begrip drager

Welke soorten media zijn er als men een boodschap van a naar b wilt brengen of overbrengen?

Van één naar veel; door de lucht
• type a: zenders
  bijvoorbeeld: radio, televisie, etc.
Van één naar veel; met een drager
• type b: niet interactief
  bijvoorbeeld: een krant, een folder, een boek, etc.
• type c: interactief
  bijvoorbeeld: cd-rom, cd-i, floppy, etc.
Van één naar één; over een draad of door de lucht;
• type d: direct
  bijvoorbeeld: telefoon, gsm, etc.
• type e: indirect
  bijvoorbeeld: e-mail, een brievenbus, etc.

Het begrip one- en two-way medium

• one-way medium (van één naar veel)
  • direct medium; radio, televisie, etc. (type a)
  • indirect medium; krant, boek, floppy, CD, etc. (type b en d)
• two-way medium (voor één op één)
  • telefoon, e-mail, etc. (type c)

NB. Niet te verwarren met one-way en two-way-leer- of instructie-middelen

Het begrip one- en two-way leer- of instructiemiddel

• one-way multimediaal product: dwz. 'instructiemiddelen' (type a of b drager) (les of film)
• two-way multimediaal product: dwz. 'leermiddelen': leeromgevingen, doe-omgevingen, micro-werelden, etc. (type c of d drager) (dialoog met coach of leraar, CBT, CD-rom, Web, ICT, etc.)

Het begrip instructie- en leermiddel

• Instructiemiddelen (one-way: les, klas, instructie, gebruiksaanwijzingen, boek (?), etc.)
• Leermiddelen (two-way: micro-werelden, ontdek-omgevingen, leerboek (?!), drill & practice-situaties (?!), simulaties, etc.)

Leren versus instrueren