Beeldvorming over Israël en de Palestijnen
(Mythes en misconcepties over het Israëlisch-Palestijnse conflict)
Door Ratna Pelle, laatste update 15-6-2008, naar aanleiding van het boek van Joris Luyendijk 'Het zijn net mensen'.
De belangrijkste mythes en misconcepties op een rij.
Hieronder zullen we een aantal populaire misconcepties en mythes bespreken en
(deels) weerleggen. Omdat in de huidige beeldvorming het Palestijnse narratief
nogal centraal staat, zullen de meeste hierover gaan. We zullen echter ook het
'klassieke' Zionistische narratief bespreken.
* Joden kwamen in een
leeg en verwaarloosd land; de Arabieren moeten hen dankbaar zijn voor de
ontwikkeling ervan.
* De meeste Arabieren die in 1948 in Palestina woonden zijn, net als de Joden,
geïmmigreerd vanwege de werkgelegenheid die door de Joden werd gecreëerd.
Zowel Zionisten als anti-Zionisten manipuleren de gegevens over
bevolkingsaantallen in Palestina voor de stichting van Israël, om er hun claims
op het land mee te rechtvaardigen. Dit maakt het lastig om feit van fictie te
onderscheiden, en, zonder gedetailleerde studie van alle cijfers en
statistieken, te bepalen wie gelijk heeft. Het is overigens de vraag hoeveel
het er precies toe doet: ons inziens zijn de morele claims van beide volken
niet afhankelijk van percentages. De beschikbare data geven geen uitsluitsel
over de precieze omvang van de Arabische bevolking in Palestina onder de
Ottomanen of het Britse Mandaat. Het is echter wel duidelijk dat de eerste
Zionisten niet in een leeg land arriveerden aan het einde van de 19e eeuw. Het
is ook aannemelijk dat er enige Arabische immigratie naar Palestina was
(vanwege werkgelegenheid en betere leefomstandigheden).
Er zijn weinig betrouwbare gegevens over de bevolking in Palestina onder de
Ottomanen (tot 1914). De volkstellingen die door de Ottomanen werden uitgevoerd
zijn onnauwkeurig, en zowel Arabieren als Joden probeerden onder de tellingen
uit te komen om bijvoorbeeld militaire dienstplicht of belastingen te
vermijden. De nieuw gearriveerde Joodse migranten aan het einde van de 19e eeuw
hadden voor een groot deel de Russische nationaliteit en werden om die reden
niet meegeteld, en het is niet altijd duidelijk in hoeverre rondtrekkende
Bedoeïen werden meegeteld. De meer redelijke schattingen variëren van 400.000
tot 600.000 Arabieren aan het einde van de 19e eeuw. Alleen Joan Peters (From
Time Immemorial) claimt dat er minder dan 100.000 Arabieren in Palestina
leefden in die tijd. Dat is om verschillende redenen zeer onwaarschijnlijk: de
Ottomaanse censi telden meer dan het dubbele aantal; de Britse censi van 1922
en 1931, waarvan met name die van 1931 als redelijk betrouwbaar wordt
beschouwd, tellen respectievelijk 590.000 en 760.000 Arabieren. (Zie voor
nadere bespreking van de diverse cijfers: Population of Ottoman and Mandate Palestine.)
Immigratie:
Economische analyses laten zien dat de levensstandaard van de Arabieren in
Palestina in de jaren '30 twee keer zo hoog was dan in de omliggende landen,
terwijl deze onder de Ottomanen lager was. Dit trok zonder twijfel immigranten
aan. De bevolkingstoename in gebieden waar veel Joden woonden was ca.10% hoger
dan in andere gebieden. Daarbij moet worden bedacht, dat deze gebieden een
hogere urbanisatiegraad kenden wat altijd mensen van meer rurale regio's
aantrekt. Het is absurd te stellen dat een meerderheid van de Arabieren was
geïmmigreerd, en dit wordt zelfs door de meeste Zionisten dan ook niet beweerd.
De Arabieren hoeven uiteraard niet dankbaar te zijn voor iets waar ze niet om
hebben gevraagd. Iedereen zoekt de plaats op waar zijn overlevingskansen en
toekomstperspectieven het beste zijn.
5. DE ZIONISTEN VERDREVEN DE ARABIEREN
* Het Zionisme ging
vanaf het begin ten koste van de Arabieren en verdreef hen van hun land.
Het Zionisme als internationale politieke beweging ontstond aan het einde van
de 19e eeuw, maar al eeuwen daarvoor hadden Joden het verlangen terug te keren
naar het land van hun voorouders, en ondernamen zij (veelal onsuccesvolle)
pogingen hiertoe. Vanaf de eeuwwisseling vestigden grotere groepen Joden zich
in Palestina, wat werd vergemakkelijkt onder het Britse mandaat dat als
expliciete doelstelling had een Joods thuis in Palestina te creëren, zonder dat
dit overigens ten koste van 'de rechten van de Arabische bewoners' mocht gaan.
In de jaren '20 en '30 bouwden de Zionisten in Palestina staatsinstituties op
en de Joodse gemeenschap ging meer en meer als een soort 'staat in een staat' functioneren
(zie artikel Zionisme). Zij was volledig
zelfvoorzienend geworden, en creëerde bovendien werkgelegenheid waar ook de
Arabische bewoners van profiteerden. Er zijn naar schatting enkele duizenden
Arabieren van hun land verdreven nadat dit door Joden was gekocht, waarvoor zij
deels compensatie kregen (zie Zionism and its Impact ). Het is begrijpelijk
dat de Arabieren bang waren door de Joden in Palestina gedomineerd te worden en
zich daarom verzetten tegen zowel het mandaat als Joodse immigratie, maar het
is niet correct te stellen dat deze immigratie ten koste van hen ging.
Integendeel, in de periode tussen 1917 en 1948 verdubbelde de Arabische
bevolking in Palestina. Dit was gedeeltelijk het gevolg van een hogere
levensstandaard, en gedeeltelijk van immigratie uit omliggende regio's. In 1948
woonden er meer dan twee keer zoveel mensen in Palestina dan in 1917; de angst
dat Joodse immigratie de Arabieren zou schaden bleek dus ongegrond. Door de
industrialisering en zowel Joodse als Britse investeringen in het land ging een
toename van zowel de Joden als de Arabieren niet ten koste van hun levensstandaard.
Arabieren werden pas uit hun land verdreven tijdens de burgeroorlog van 1947 en
de navolgende onafhankelijkheidsoorlog van Israël. In deze oorlog hebben beide
partijen zich schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden, maar omdat de
Joden/Israëli's wonnen, hebben de Arabieren het meeste geleden. Zie ook onder vluchtelingen.
6. DE PALESTIJNEN BOETEN VOOR EUROPESE
ZONDEN
* De Palestijnen
moeten voor de Holocaust boeten, terwijl zij hier niks mee te maken hadden
Het is niet helemaal waar dat de Palestijnen niks met de Holocaust te maken
hadden. Een van hun belangrijkste leiders, de Moefti van Jeruzalem Haj Amin Al
Husseini, stond achter de nazi's en speelde een actieve rol tijdens de Tweede
Wereldoorlog (zie Dictionary Haj Amin el Husseini ). Hij maakte geen
geheim van zijn antisemitische ideeën en zette de Arabieren in verschillende
opstanden op tegen de Joodse gemeenschap in Palestina. Zo werd de Joodse
gemeenschap in Hebron, die daar eeuwenlang in vrede met de Arabieren had
geleefd, in 1929 aangevallen door door de Moefti opgehitste menigten, waarbij
60 Joden werden vermoord. (zie The Hebron Massacre of 1929 ). Sommige Arabische
bewoners van Hebron boden de Joden onderdak om aan deze pogrom te ontkomen.
(NB: de extremistische Joodse kolonisten die nu in Hebron wonen zijn geen
afstammelingen van deze gemeenschap, maar gebruiken de geschiedenis om hun
claim op deze stad te rechtvaardigen).
Na de oorlog verklaarde de Moefti aan de Britten dat Hitlers 'oplossing van het
Jodenvraagstuk' ook in Palestina toegepast zou moeten worden. Naast de Moefti
waren er andere Arabische leiders, veelal van dezelfde radicale Hoesseini-clan,
die er dergelijke ideeën over de Joden op na hielden, en deze ook niet onder
stoelen of banken staken, zoals Musa Kazim El Husseini, voormalige burgemeester
Jeruzalem, in 1921: "De Joden behoren tot de actiefste voorsprekers van
vernietiging in veel landen... Het is bekend dat het uiteenvallen van Rusland
geheel of grotendeels door de Joden veroorzaakt werd, en een groot deel van het
verlies van Duitsland en Oostenrijk moet hen ook aangerekend worden." (Benny Morris,
Righteous Victims, Knopf 1999, pag. 99)
Onder druk van de Arabieren, en met name na de Arabische opstand van 1936-1939,
werd Joodse immigratie naar Palestina drastisch ingeperkt. Dit gebeurde juist
in een periode waarin veel Joden in Europa wanhopig op zoek waren naar een
veilige haven. Nadat ook de VS haar poorten had gesloten voor vluchtelingen
zaten zij als ratten in de val. Waren de poorten van Palestina open gebleven,
dan had dit vele Joden kunnen redden.
Door de Joodse immigratie waren de Arabieren niet in de knel gekomen. Pas nadat
zij in 1947 het VN delingsplan verwierpen en een oorlog begonnen, werden ze
hard getroffen door de gevolgen daarvan. Zonder de verschillende Arabische
opstanden in de jaren '20 en '30 was er waarschijnlijk geen delingsplan
gekomen, en hadden de Arabieren zich er bij moeten neerleggen dat Palestina
niet een puur Arabische staat zou worden maar waarschijnlijk uiteindelijk een
Joodse meerderheid had gekregen.
De Joden wilden geen eigen nationaal thuis in Palestina vanwege de Holocaust,
maar vanwege het groeiende antisemitisme in Europa en een verlangen naar het land
van hun voorvaderen terug te keren en weer een natie te vormen. Voorzover dit
ten koste van de Arabieren ging, hebben zij niet moeten 'boeten' voor de
Holocaust, maar voor het feit dat er naast het Arabische nationalisme nog een
andere, even legitieme nationale beweging in het Midden-Oosten kwam die een
stukje van 'de koek' opeiste.
7. ISRAEL IS OPGERICHT VANWEGE DE HOLOCAUST
* Israël is vanwege de
Holocaust aan de Joden gegeven. Israëli's moeten hier dankbaar voor zijn en
zich wat bescheidener opstellen
Deze bewering is niet terecht. De Joden hebben hun staat niet op een
presenteerblaadje aangeboden gekregen, maar hier hard voor gewerkt door zich er
te vestigen en land te ontginnen, en een gemeenschap en de noodzakelijke
staatsinstituties op te bouwen. De Yishuv (pre-1948 Joodse gemeenschap in
Palestina) kreeg geen internationale steun behalve van Joden in de diaspora. In
de jaren '20 en '30, dus ruim voor de Holocaust functioneerde de Yishuv in veel
opzichten al als een soort staat.
De Holocaust (Shoah) speelde wel mee in de VN-beslissing uit 1947 om het land
in twee staten te delen, maar was niet de enige motivatie. Vanwege het
aanhoudende geweld en verzet van beide volken tegen de Britten, hadden zij in
1947 het mandaat teruggegeven aan de VN. Het was inmiddels duidelijk geworden
dat beide volken niet vreedzaam in één staat konden leven.
Het is vreemd om het recht van de Joden op zelfbeschikking met de Holocaust te
rechtvaardigen: dit impliceert dat zij hier zonder de Holocaust geen recht op
hadden gehad. Echter het Britse Mandaat, dat voorzag in een Joods thuis, was
door de Volkenbond in 1922 toegekend. Het Zionisme, en Joodse aanwezigheid in
Palestina, bestonden al lang voor de Holocaust. (Zie ook Israel and the Holocaust II.)
De Holocaust toonde definitief aan dat de Joden als minderheid in andere landen
niet veilig waren, en bevestigde op tragische wijze de noodzaak van een eigen
staat. Dit heeft zeker bijgedragen aan de populariteit van het Zionisme onder
Joden, en sympathie van andere landen. Anderzijds beroofde de Holocaust de
Joodse gemeenschap in Palestina van een enorm potentieel aan immigranten.
Sommige mensen menen dan ook dat Israël een succes is geworden ondanks de Holocaust.
* Israël misbruikt de
Holocaust voor politieke doeleinden, terwijl de Zionisten juist heel weinig
deden om de slachtoffers te redden.
De Holocaust wordt - helaas- aan beide kanten misbruikt voor politieke
doeleinden. Sommige Palestijnen en Arabieren, en ook hun westerse
sympathisanten, vergelijken graag de situatie van de Palestijnen met die van de
Joden tijdens de Holocaust. Gaza wordt 'een groot
concentratiekamp' genoemd, en Israëlische soldaten worden met de kampbewakers
vergeleken. Sommige kolonisten vergeleken diezelfde soldaten tijdens de
ontruiming van de Gazastrook met de Nazi's, die de Gazastrook 'Judenrein'
maakten door alle kolonisten te 'deporteren'. Deze vergelijkingen zijn
misselijkmakend en een belediging voor de slachtoffers van de Nazi's.
Sommige anti-Zionisten beschuldigen de
Zionisten en Israël ervan te weinig voor de (potentiële) slachtoffers te hebben
gedaan voor, tijdens maar ook na de Holocaust, en zelfs dat de Holocaust hen
wel goed uitkwam om meer steun voor een Joodse staat te kunnen krijgen. De
macht en mogelijkheden van de Zionisten vóór de stichting van Israël wordt
hierbij zwaar overdreven, en de beschuldigingen zijn vaak gebaseerd op onjuiste
informatie. Zowel onder Joden als niet-Joden, Zionisten en anti-Zionisten,
waren er mensen die met de Nazi's collaboreerden, ofwel uit nobele motieven om
zoveel mogelijk levens te redden, ofwel om zijn eigen hachje te redden. De
Zionisten speelden in op het antisemitisme van de Nazi's en probeerden hun
medewerking te krijgen voor de emigratie van Duitse Joden naar Palestina. Hier
is de zogenaamde Havara of Hesder overeenkomst uit 1933 uit voort gekomen, die
Duitse Joden toestond naar Palestina te emigreren in ruil voor de waarde van
hun bezittingen in cash. Deze overeenkomst heeft zeker 60.000 Joden gered.
Het is logisch dat de Holocaust een grote rol speelt in het denken en handelen
van veel Joden en Israëli's. In een van Israëls eerste toespraken voor de VN
zei de Israëlische afgevaardigde dat Israël had besloten dat zoiets als de
Holocaust nooit meer zou gebeuren. Velen schrijven Israëls successen op het
slagveld toe aan een sterke en diepgewortelde motivatie 'zich niet meer als
makke schapen naar de slachtbank te laten leiden'. Aangezien vele overlevenden
en hun kinderen in zowel de 1948 als 1967 oorlog meevochten, en de Arabieren
openlijk spraken over de vernietiging van Israël en de vele slachtoffers die ze
zouden maken, is dit niet zo vreemd. Tegelijkertijd is de Holocaust ook een
inspiratiebron voor Joodse vredesactivisten, die menen dat een volk dat als
geen ander weet wat het is vervolgd, vertrapt en uitgemoord te worden, juist
het goede voorbeeld zou moeten geven en een 'licht onder de naties' zou moeten
zijn.
Israël (alsmede Zionistische organisaties in de VS), speelt een beetje de rol
van waakhond tegen antisemitisme en spreekt andere landen hierop aan. Men is
hierin soms behoorlijk assertief. Zo riep Sharon in 2005 de Franse Joden op
naar Israël te emigreren vanwege het sterk toegenomen antisemitisme aldaar, tot
irritatie van de Franse regering. Sommige mensen vinden het hypocriet dat
Israël andere landen de les leest over antisemitisme terwijl het zelf de
Palestijnen onderdrukt. Zij vergeten dat veel landen die Israël de les lezen
over de bezetting, het zelf ook niet even nauw nemen met de mensenrechten en
hun eigen minderheden onderdrukken. Sommige Israëli's storen zich er op hun
beurt aan dat Europeanen hun de les lezen terwijl die de Joden eeuwenlang
hebben vervolgd en uitgemoord tijdens de Holocaust. Ieder land komt op voor zijn
eigen volk en belang, en Israël is hierop geen uitzondering. De notie dat
Israël in het bijzonder zich bescheidener zou moeten opstellen is besides
the point. Er is meer voor te zeggen dat wij, Europeanen ons wellicht wat
bescheidener moeten opstellen. Waar is immers meer gevochten en meer bloed
vergoten dan in Europa?
9. VOLK EN RELIGIE - WIE
HEEFT RECHT OP EEN STAAT?
* De Joden zijn geen
volk maar een religie, en Israël is een religieuze staat waar andere religies
en minderheden stelselmatig worden gediscrimineerd.
De Palestijnse identiteit is dus voor een groot deel gevormd door de strijd
tegen de Zionisten, en het gevoel door de Arabische buurlanden in de steek te
zijn gelaten. Dit alles doet echter niet af aan de legitimiteit van de
nationale aspiraties van de Palestijnen.
Het is waar dat Jordanië een Palestijnse meerderheid heeft. Zij hebben echter
maar beperkte macht. Belangrijker nog is dat Jordanië de Westelijke
Jordaanoever, dat het in de 1967 oorlog verloor, niet terug wil hebben, en in
het vredesverdrag dat in 1994 met Israël werd gesloten, heeft Israël de
'Jordaanse optie' expliciet opgegeven. Israëlische plannen de Westoever te
verdelen tussen Israël en Jordanië zijn daarmee van de baan. Hoewel Israël een
punt heeft waar het wijst op het feit dat de Palestijnen onder Jordaans bestuur
niet streefden naar een eigen staat op de Westoever, is dit wederom geen
rechtvaardiging voor een militaire bezetting.
* De Palestijnen zijn geen apart volk, en hebben derhalve ook geen recht op een
eigen staat. Er zijn al 20 Arabische staten, en Jordanië bezit al een
Palestijnse meerderheid.
Beide volkeren hebben legitieme claims op het land [1].
De Joden hebben een meer dan 3000 jaar
oude band met het land, zowel in fysiek, cultureel als religieus opzicht [4].
De Arabische inwoners vormden er eeuwenlang de meerderheid [45].
Het feit dat beiden geen nationale
aspiraties hadden in vroegere eeuwen, wil niet zeggen dat zij geen volk zijn of er geen rechten hebben [42].
De Joden zijn niet slechts een religie, aangezien veel Joden niet religieus
zijn [6]. De Zionistische beweging werd aanvankelijk vooral door seculiere,
grotendeels socialistisch georiënteerde Joden gevormd. Hoewel de religie een
belangrijk bindmiddel is voor het Jodendom, en zeker in vroeger tijden de gemeenschap bij elkaar hield en identiteit verleende, is het merendeel van de
Joden in zowel Israël als de VS tegenwoordig seculier. Men voelt zich verbonden door de gemeenschappelijke geschiedenis, cultuur en taal. Veel feestdagen, zoals Pesach en Chanoekka, zijn zowel religieus als nationaal van
aard, en hebben door de eeuwen heen ook de band met Palestina (met name Jeruzalem) benadrukt. Zo wenst men elkaar met Pesach 'volgend jaar in Jeruzalem'.
Israël is geen religieuze staat, maar een democratie met een regering,
parlement en onafhankelijke rechtspraak zoals wij die ook kennen [8] [43]. Wel drukken de religieuzen een groot stempel op met name huwelijks- en scheidingsrecht, en
gaat er veel geld naar religieuze scholen (Yeshiva's). Dit is een voortdurende
bron van frictie, daar veel seculieren hier niet blij mee zijn. Een van de oorzaken hiervan is, dat de religieuze partijen vaak nodig waren om de Arbeidspartij of Likoed aan een meerderheid te helpen. Israël is in geen enkel
opzicht te vergelijken met een religieuze staat zoals Iran of Saoedi-Arabië, waar een soort van religieuze politie toeziet op de naleving van religieuze
wetten, en bijvoorbeeld vrouwen verplicht zijn in een sluier te lopen en
allerlei zaken niet mogen zoals auto rijden. Slechts een klein percentage van
de bevolking in Israël pleit voor invoering van de religieuze Joodse wetgeving,
de Halacha.
In de meeste Arabische landen is het slecht gesteld met de rechten en vrijheden
van minderheden. De Arabische minderheid (ruim 1 miljoen mensen) in Israël heeft voor de wet
gelijke rechten en geniet alle religieuze vrijheden, maar wordt in de
praktijk wel behoorlijk gediscrimineerd. [14].
Dit heeft meer met het voortdurende
conflict met de Arabieren te maken dan met religie: voor veel Israëli's zijn de
Israëlische Arabieren toch min of meer de vijand, en op hun beurt kiezen
Israëlisch-Arabische Knessetleden vaak ronduit voor de Palestijnen en noemen
Zionisme racisme. Desondanks zijn veel Israëlische Arabieren loyaal aan de
staat, en zij verdienen het als gelijkwaardig en met respect behandeld te
worden.
Aan het begin van de vorige eeuw voelden veel Palestijnen zich in de eerste
plaats verbonden met hun woonplaats en stam. Men was een 'Nablusi (uit Nablus)
Al Qudi (uit Jeruzalem), een Husseini of een Nashashibi (vooraanstaande
families waaruit een groot deel van het leiderschap is voortgekomen). Voor
zover men nationalistische gevoelens had, waren die algemeen Arabisch.
De naam 'Palestina'
duidt pas vanaf het Britse Mandaat na de afsplitsing van Trans-Jordanië in
1922, op het gebied dat nu Israël en de bezette gebieden omvat; in de tijd
ervoor duidde het op een geografische niet duidelijk afgebakende regio, niet op
een land of autonoom gebied [3].
De Arabieren in Palestina wilden niet in een door Joden gedomineerde staat
leven [15] [43]. Men ervoer de Joden, en met name de Zionistische immigranten, als vreemdelingen, Europese kolonialisten zonder respect voor hun cultuur en
religie. De strijd tegen de Zionisten en hun nationale aspiraties maakte de
Arabische Palestijnen bewust van hun eigen identiteit. Nadat zij in 1948 waren
verslagen, hun dorpen grotendeels verwoest en zelf grotendeels verdreven,
werden deze nationalistische gevoelens nog versterkt, zoals in 1967 opnieuw
gebeurde, ook omdat toen nog duidelijker bleek dat de Arabische staten
Palestina niet konden bevrijden. Men had het gevoel er alleen voor te staan. Met uitzondering van
Jordanië hebben de Arabische staten de vluchtelingen van de 1948 oorlog geen
staatsrechten gegeven [17].
Relevant is niet
hoeveel Arabische staten er zijn (alsof daar een maximum voor is), en of de
Palestijnen 100 jaar geleden al een volk waren, maar dat zij nu onder een
vijandige bezetting leven. Om tot vrede (en dus een eigen staat) te komen, zullen
zij echter ook het recht op zelfbeschikking van de Joden moeten erkennen, en
dus Israël als Joodse staat [5] [30].
10. ISRAEL IS EEN KUNSTMATIGE STAAT
* Israël is een
kunstmatige staat, die eigenlijk niet in de regio thuishoort.
Israël is inderdaad een beetje vreemde eend in de bijt in de Arabische wereld,
en contrasteert in vele opzichten met de omliggende staten. Er is echter geen wet
die bepaalt dat er alleen maar Arabische staten in het Midden-Oosten kunnen
zijn [16].
Een aantal andere staten in het Midden-Oosten zijn minstens zo 'kunstmatig' tot
stand gekomen als Israël. Jordanië en Saoedi-Arabië zijn door de Europeanen aan
Arabische elites geschonken in ruil voor hun steun tijdens de Eerste
Wereldoorlog en daarna. Libanon is gecreëerd om de christenen in de kuststrook
een gelijkwaardige positie in de politiek te kunnen geven.
De Joden zijn van oorsprong een Midden-Oosters volk, en hebben een rol van
betekenis gespeeld in de Arabische wereld en aan haar bloeitijd bijgedragen. Er
hebben ook altijd Joden in Palestina gewoond, met name in Jeruzalem, met
uitzondering van de tijd dat de christelijke kruisvaarders er de dienst
uitmaakten en alle Joden en moslims hadden verdreven. In het huidige Israël
leven meer dan een miljoen Joden van Arabische afkomst. Hoewel andere
voorstellen de revue zijn gepasseerd, heeft de Zionistische beweging in grote
meerderheid voor Palestina als Joods thuisland gekozen, vanwege de zowel
spirituele als fysieke band met het land.
Het 'kunstmatige' zit hem er vooral in dat Joden nergens in de meerderheid
waren, en volgens bovengenoemd 'argument' zouden zij nergens recht hebben op
een staat. Moet je een volk dat door verdrijving en vervolging gedwongen
verspreid over de wereld leefde, om die reden zijn recht op zelfbeschikking
ontzeggen?
11. DE ARABIEREN IS NOOIT OM TOESTEMMING
GEVRAAGD VOOR EEN JOODSE STAAT OP HUN GRONDGEBIED
* Een Joodse staat had
nooit mogen worden opgericht zonder toestemming van de lokale Arabische
bevolking, en hen werd nooit iets gevraagd.
Toen het Zionisme tot wasdom kwam, was democratie nog een zeldzaamheid in de
wereld; men zocht dan ook vooral goedkeuring bij de toenmalige machthebbers en
internationale erkenning van het Zionistische streven. Tijdens het Britse
mandaat is er veel onderhandeld met Palestijns-Arabische leiders en andere
Arabische leiders, maar afgezien van een overeenkomst met de Arabische prins Feisal in 1919, werd steeds de
immigratie van Joden naar Palestina en enige autonomie voor hen door de
Arabieren afgewezen.
De meeste Zionisten waren pragmatisch ingesteld en bereid tot een compromis, en
zij hebben dan ook de verschillende delingsplannen gesteund, en meegewerkt aan
de gemeenschappelijke instituties die de Britten voor Joden en Arabieren
probeerden op te zetten.
De meningen over de relatie tot de lokale Arabische bevolking waren van meet af
aan verdeeld. Een minderheid van de Zionisten streefde naar een bi-nationale of
federale staat samen met de Arabieren, wat waarschijnlijk ook het Britse idee
was. Het Arabische verzet en de gewelddadige opstanden tijdens het mandaat
maakten deze optie echter irreëel. Sommige Zionisten, zoals de filosofe Hannah Arend keerden zich daarna
af van het Zionisme, daar ze een Joodse staat die in animositeit met haar
Arabische buren leeft als onhaalbaar en 'collectieve zelfmoord' beschouwden.
Een meerderheid was echter van mening dat een Joodse staat ook zonder de
instemming van de lokale Arabische bevolking legitiem en haalbaar was. De
noodzaak van haar oprichting was meer dan aangetoond door de Shoah, en nadien
nog door het probleem van de overlevenden die niet tot Palestina werden
toegelaten. Het delingsplan van de VN leek voldoende basis te vormen voor de
internationale erkenning van de Joodse staat. Dat ook de Arabieren zich hiermee
zouden verzoenen, bleek echter vooralsnog ijdele hoop.
De Joden hadden nooit ergens een staat kunnen stichten als ze zich afhankelijk
hadden moeten maken van toestemming van de lokale bevolking, daar immers overal
ter wereld al mensen woonden en de Joden overal in de minderheid waren. Dat is
juist de oorzaak van het hele conflict. Ze hadden geen enkele vorm van
zelfbeschikking in Palestina kunnen krijgen als hiervoor Arabische goedkeuring
nodig was. Een beroemde reaktie van de Arabieren op het eerste delingsplan in
1937, waarbij de Joden een eigen staat zouden krijgen op 25% van het
mandaatgebied, was: "zelfs niet ter grootte van een
postzegel".
Dit argument komt er dus op neer dat men de Joden het recht op zelfbeschikking
ontzegt, en het als vanzelfsprekend beschouwt dat alleen de Arabieren recht
hebben op zelfbeschikking in het hele Midden-Oosten.
12. ZIONISME = RACISME EN APARTHEID
* Zionisme is gelijk
aan racisme, imperialisme en/of kolonialisme, en leidt tot een Apartheidsstaat.
Niemand buiten de Nazi's beweert dat Joden een ras zijn, dus letterlijk is de vergelijking
sowieso onzinnig [11]. Dat in Israël niet-Joden gediscrimineerd worden is iets anders. De meeste
volken hebben van oudsher een eigen gebied, waarin niet-autochtonen in min of
meerdere mate gediscrimineerd worden.
De Joden bevonden zich in een vrijwel unieke situatie: zij leefden al
eeuwenlang als etnische groep verspreid over de wereld, en vormden overal een
gediscrimineerde en soms actief vervolgde minderheid. De (mogelijkheid tot)
terugkeer naar hun oude thuisland is een overlevingsstrategie voor de Joden,
als groep en als individuen. Voor de Joden is het Zionisme een nationale
bevrijdingsbeweging tegen de onderdrukking waar ze elders als minderheid onder
leden [12].Daarnaast is het Zionisme de verwezenlijking van de wens weer een natie te vormen daar
waar zij dat ooit waren [13]. Deze wens is niet alléén door de vervolging ingegeven,
maar ook door het eeuwenoude verlangen terug te keren naar het land van hun
voorvaderen. Veel Joodse feestdagen zijn niet alleen religieus van aard, maar
ook nationaal. Zo wenst men elkaar bij Pesach 'volgend jaar in
Jeruzalem'.
Kolonialisme is gericht op het uitbuiten van een vreemd, veroverd gebied en
haar bevolking ten bate van een moederland. Israël heeft geen 'moederland' en
is maar tot op zekere hoogte vreemd gebied voor de Joden, daar zij hier
oorspronkelijk vandaan komen en er altijd Joden hebben geleefd. Zij zijn er dan
ook niet op uit om de Arabieren uit te buiten; de bedoeling van het Zionisme is
juist altijd geweest dat de Joden zelfvoorzienend zouden worden. Hoewel Israël
in de laatste decennia te afhankelijk is geworden van de VS, is het geen
vazalstaat die de belangen van Amerika dient.
De terugkeer van de Joden naar Palestina leidde tot een conflict tussen twee legitieme
belangen [1], die van de Joden en van de autochtone Arabieren.
De Arabieren die in Israël zijn gebleven dienen als gelijke burgers behandeld
te worden, en voor de Palestijnse vluchtelingen moet eindelijk een humane
oplossing gevonden worden. Het voortdurende conflict tussen Israël en de
Palestijnen en haar buurlanden heeft steeds belemmerd dat haar Arabische
burgers als volwaardige Israëlis konden meedoen in alle facetten van de
maatschappij, ondanks formele gelijke rechten op bijna elk gebied [2]. Het conflict heeft
ook verhinderd dat er een definitieve oplossing voor het vluchtelingenprobleem
kon worden gevonden.
De beschuldiging van racisme en imperialisme komt mede uit de koker van de
voormalige Sovjet-Unie, die aanvankelijk het bestaansrecht van Israël erkende,
maar tijdens de Koude Oorlog de kant koos van Israëls tegenstanders zoals
Egypte en Syrië, en Israël kapittelde als vazalstaat van het kapitalisme en
Westers imperialisme. De Oostbloklanden en de Arabische landen kregen met steun
van een aantal derde-wereldlanden in 1975 een resolutie aangenomen door de Algemene Vergadering
van de VN, die het Zionisme als vorm van Racisme veroordeelde. Na de val van
het IJzeren Gordijn werd deze resolutie in 1991 herroepen.
Zie ook in artikel Israël boycot: De Apartheidsvergelijking
* De vluchtelingen in
1948 vertrokken uit eigen wil, of daarvoor opgeroepen door eigen leiders.
* Alle vluchtelingen zijn door de Israëli's verdreven, en dit maakte onderdeel
uit van een vooropgezet plan om een zuiver Joodse staat te creëren.
In november 1947 stelden de VN voor het Britse mandaatgebied Palestina te
verdelen in twee ongeveer even grote gebieden voor de Joden en de Arabieren.
Jeruzalem zou onder internationaal bestuur komen. De Joden accepteerden het
plan, terwijl de Arabieren, die de meerderheid vormden in Palestina (ca.
tweederde van de bevolking), het verwierpen. In hun ogen verloren zij van de
ene op de andere dag ruim de helft van hun grondgebied. Hoewel zij hier nooit
zelfbeschikking hadden gehad, beschouwden zij Palestina als Arabisch gebied en
de Joden als Europese kolonisten die er niet thuishoorden, laat staan de dienst
uitmaken.
Direct na de stemming over het delingsplan begonnen zij een soort
guerillaoorlog tegen de Joodse gemeenschap in Palestina (Yishuv), overvielen
Joodse konvooien en blokkeerden de wegen naar Jeruzalem, waar 100.000 Joden
woonden. Na aanvankelijk succes van de Palestijnse Arabieren ging de Yishuv
over tot de aanval en viel Arabische dorpen aan van waaruit de aanvallen
plaatsvonden, waarbij de inwoners soms met geweld werden verdreven. Bijzonder
bloedig was de inname van Deir Yassin in april 1948, waarbij meer dan honderd
onschuldige burgers werden vermoord. Deze en andere gewelddadige verdrijvingen
vormen voor de Palestijnse Arabieren het bewijs dat de Zionisten vanaf het
begin uit waren op hun verdrijving. In de ogen van de Zionisten echter was Deir
Yassin een tragische uitzondering, uitgevoerd door de revisionistische Irgoen,
en een reactie op de penibele situatie in Jeruzalem en andere geïsoleerde
nederzettingen. Zij beweren dat de Arabieren slechts zijn verdreven uit
plaatsen van waaruit zijzelf Joodse gemeenschappen of konvooien aanvielen, en
vooral door Arabische leiders zijn opgeroepen om te vertrekken totdat zij 'de
klus geklaard hadden'.
De waarheid ligt in het midden: de Arabieren zijn uit verschillende plaatsen
met geweld verdreven, niet alleen uit plaatsen van waaruit aanvallen op Joden
waren uitgevoerd, anderzijds waren er veel plaatsen waar de Arabieren vluchtten
uit angst voor het geweld, omdat de leiders uit hun gemeenschap waren gevlucht,
en/of omdat Arabische leiders hen opriepen het gebied tijdelijk te verlaten
totdat de Zionisten waren overwonnen. In sommige plaatsen, zoals Haifa, riep de
Joodse gemeenschap de Arabieren op te blijven, maar vluchtten zij toch, vooral
uit angst voor verraders te worden uitgemaakt als zij bleven en Joodse
protectie aanvaarden.
Verschillende Zionisten spraken zich al voor 1948 uit voor 'transfer' van de
Arabieren; zij hadden echter veelal een vrijwillige transfer met compensatie
voor ogen. Zelfs de radicale Jabotinski was tegen gewelddadige verdrijving van
de Arabieren uit Palestina. Transfer (van beide volken) was voor het eerst door
de Britten voorgesteld in het delingsplan van de Peel commissie in 1937, dat voorzag
in een kleine Joodse staat (ca. 20% van het mandaatgebied) en een transfer van
beide bevolkingsgroepen. De Zionisten waren hierover verdeeld, en felle
debatten ontstonden over de moraliteit van transfer. De meeste discussies en
citaten van Zionisten wat betreft transfer van Arabieren betreffen het Peel
Commissie plan van de Britten, hoewel sommige Zionisten zich ook hiervoor al
voor transfer van Arabieren uitspraken. Deze ideeën zijn echter nooit onderdeel
van het officiële beleid van de Zionistische gemeenschap geworden.
De kwestie of Palestijnse Arabieren al dan niet door Arabische leiders waren
opgeroepen om te vluchten, is niet relevant voor het internationale recht,
behalve om de Palestijnse beschuldigingen van gewelddadige verdrijving door de
Zionisten te ondersteunen of weerleggen. Er zijn geen gevallen bekend van
radio-uitzendingen waarin de Arabieren werden opgeroepen hun dorpen te
verlaten. Wel zijn er bronnen en getuigenissen die aangeven dat op
verschillende tijden en plaatsen lokale Arabische leiders de bevolking opriepen
te vluchten, terwijl in andere gevallen leiders de bevolking probeerden over te
halen om te blijven. Enkele voorbeelden op MidEast Web (The Palestinian Refugees):
Edward Atiyah, de secretaris van het Arabische Liga kantoor in Londen, schreef
in zijn boek 'The Arabs': "This wholesale exodus was due partly to the
belief of the Arabs, encouraged by the boastings of an unrealistic Arabic press
and the irresponsible utterances of some of the Arab leaders that it could be
only a matter of weeks before the Jews were defeated by the armies of the Arab
States and the Palestinian Arabs enabled to reenter and retake possession of
their country."
Nimr el Hawari, de Commandant van de Palestijns Arabische Jeugd Organisatie,
citeerde in zijn boek 'Sir Am Nakbah' ('Het geheim achter de ramp',
gepubliceerd in Nazareth in 1955) de Irakese Premier Nuri Said als volgt: "We
will smash the country with our guns and obliterate every place the Jews seek
shelter in. The Arabs should conduct their wives and children to safe areas
until the fighting has died down."
Habib Issa schreef in het New Yorkse Lebanese dagblad Al Hoda op 8 juni
1951: "The Secretary General of the Arab League, Azzam Pasha, assured
the Arab peoples that the occupation of Palestine and of Tel Aviv would be as
simple as a military promenade... He pointed out that they were already on the
frontiers and that all the millions the Jews had spent on land and economic
development would be easy booty, for it would be a simple matter to throw Jews
into the Mediterranean. -- Brotherly advice was given to the Arabs of Palestine
to leave their land, homes, and property and to stay temporarily in
neighbouring fraternal states, lest the guns of the invading Arab armies mow
them down."
Zowel Joodse als Arabische leiders verspreidden geruchten over vermeende
wreedheden van de Zionisten: de Arabieren om de bevolking tegen de Zionisten op
te zetten, de Zionisten om de Arabieren 'aan te moedigen' te vluchten. Deze
geruchten bevorderden de vlucht van de Arabieren. Ben Goerion was overigens
oprecht verbaasd dat zoveel Arabieren vluchtten. Als bewijs van de geplande
verdrijving van de Arabieren uit Palestina door de Zionisten wordt vaak plan D van de Hagana aangehaald. Echter dit plan bepleitte
de verdrijving van Arabieren uit strategisch gelegen dorpen, zoals langs de weg
naar Jeruzalem, en niet verdrijving van alle Arabieren uit Palestina. Arabieren werden
(conform dit plan) met name verdreven uit die plaatsen die Joodse konvooien
aanvielen en dus actief in gevechten betrokken waren [46].In sommige plaatsen
werden de Arabieren echter ook verdreven nadat zij zich hadden overgegeven,
zoals in Ramleh en Lydda. Dit leidde tot verontwaardiging bij sommige leiders
van de Yishuv, die een onderzoek eisten.
De vluchtelingen vluchtten dus om verschillende redenen, gedreven door zowel
Zionistische misdaden als Arabische leiders die hen hiertoe opriepen. In totaal
vluchtten zo'n 700.000 Palestijnen, en volgens de UNRWA zijn er nu meer dan 4
miljoen, waarvan meer dan 1 miljoen in erbarmelijke omstandigheden leven in
vluchtelingenkampen in met name Libanon en de Gazastrook. Israël heeft altijd
geweigerd ze te laten terugkeren, hoewel men kort na de 1948 oorlog een
compromis voorstelde waarin Israël er 100.000 zou accepteren. De Palestijnen en
Arabische landen hebben altijd volledig 'recht op terugkeer' geëist. Het
vluchtelingenprobleem is een van de meest schrijnende en moeilijkst oplosbare
onderdelen van het Israëlisch-Palestijnse/Arabische conflict.
Zie ook in artikel Israël boycot: Het recht op zelfbeschikking
Zie ook artikel Vluchtelingen
14. DE BEZETTING IS HET
PROBLEEM
* De oorzaak van het
conflict is de bezetting van 1967.
Het conflict gaat terug tot ver voor de bezetting, en zonder het
conflict was er juist geen bezetting geweest. Er was al Palestijns/Arabisch
geweld voordat Israël de Westoever en Gazastrook bezette en ook voordat de
staat Israël werd gesticht.
De oorzaak van het conflict is dat twee nationale bewegingen allebei hetzelfde
land claimen en hier zelfbeschikking willen hebben. Er waren verschillende
Arabische opstanden in de jaren '20 en '30, gericht tegen de immigratie van de
Joden naar Palestina en landaankopen door hun. Deze opstanden richtten zich
niet alleen tegen Zionisten, maar ook tegen eeuwenoude religieuze joodse
gemeenschappen zoals in Hebron en Jeruzalem. De 1948 oorlog is begonnen door de
Palestijnse Arabieren nadat zij het VN delingsplan verwierpen. De Zesdaagse Oorlog in 1967 was het gevolg van
Nassers oorlogsdreiging en provocaties [7] zoals het sluiten van de Straat van
Tiran en het wegsturen van de VN troepenmacht uit de Sinaï, die op hun beurt
weer een gevolg waren van een soort van 'competitie' onder de Arabische staten:
Nasser, die de leider van de Arabische wereld wilde zijn, kon niet achterblijven
bij bijvoorbeeld Syrië in de Arabische 'missie' om Palestina te bevrijden van
de 'Zionistische entiteit'. Overigens viel Israël pas aan nadat een aanvalsplan
van Egypte, Operation Dawn, was verijdeld een week eerder. Mag de Zesdaagse
Oorlog gerechtvaardigd, wellicht zelfs noodzakelijk geweest zijn voor Israëls
overleven, dat wil niet zeggen dat de bezetting, laat staan de
nederzettingenpolitiek, dat ook is. De bezetting en nederzettingen hebben,
evenals de vlucht van honderdduizenden Palestijnen in 1948, het conflict
complexer en schrijnender gemaakt.
De bezetting is in de eerste plaats het gevolg van de Zesdaagse Oorlog en de
Arabische wens om Israël van de kaart te vegen. Deze oorlog, en het feit dat de Joden voor het
eerst sinds tweeduizend jaar soevereiniteit kregen over voor hun heilige
plaatsen [18] (en toegang ertoe, die door Jordanië was geweigerd in tegenspraak met het
wapenstilstandsakkoord van 1949), maakte ongekende nationalistische sentimenten
los. De nederzettingenbeweging en de politici die deze steunen misbruiken
veiligheidsargumenten ter rechtvaardiging van de bezetting. Anderzijds is het
terecht dat Israël garanties eist voordat het zich terugtrekt, en heeft het in
2000 vergaande vredesvoorstellen gedaan die door de Palestijnen werden
afgewezen.
15. HET ZIONISME IS EXPANSIONISTISCH
* Het Zionisme is een
op expansie gerichte ideologie
Veel Zionisten hadden aanvankelijk gehoopt op een grotere staat in Palestina,
maar hun houding was doorgaans pragmatisch, en zij stemden met alle
delingsvoorstellen in die door de Britten of de VN zijn gedaan. De expansie als
gevolg van de 1948 en 1967 oorlogen waren het directe gevolg van Arabische
agressie. Het delingsplan van 1947, dat door de Arabieren was verworpen,
voorzag in ingewikkelde zigzag grenzen die volkomen onverdedigbaar waren. (zie kaart VN delingsplan ). De Arabieren vielen de Joodse
gemeenschap en Israël aan en blokkeerden Jeruzalem en andere Joodse
nederzettingen, met als gevolg dat de Joden een corridor naar Jeruzalem en
andere plaatsen veroverden. Dit had niet zozeer met expansie maar met
zelfverdediging te maken.
In 1967 was het de Egyptische president Nasser, evenals de Syrische president
Assad, die dreigden [7] met de vernietiging van Israël: "Het bestaan van Israël heeft al te
lang geduurd. Wij verwelkomen de Israëlische aggressie. We verwelkomen de
strijd waar we al lang naar uitzien. Het uur van de beslissing is gekomen. De
strijd is gekomen waarin we Israël zullen vernietigen." (Nasser, 16 mei 1967
op Radio Cairo.) Enkele jaren ervoor hadden Egypte en de Arabische Liga de PLO opgericht,
eveneens met het doel Israël van de kaart te vegen. Egypte had in mei 1967
massaal troepen aan de grens met Israël gemobiliseerd, de VN vredesmacht aldaar
weggestuurd en de Straat van Tiran voor Israëlische scheepvaart afgesloten, wat
tegen het wapenstilstandsakkoord van 1949 indruiste. Bovendien onderschepte
Israël een aanvalsplan van Egypte een week voor het zelf aanviel. Op 30 mei
1967 zei koning Hussein van Jordanië, nadat hij een verdrag met Egypte had
gesloten: "De legers van Egypte, Jordanië, Syrië en Libanon staan aan
de grenzen van Israël... om de uitdaging aan te gaan, terwijl achter ons staan
de legers van Irak, Algerije, Koeweit, Soedan en de hele Arabische natie. Deze
daad zal de wereld versteld doen staan. Vandaag zullen ze weten dat de
Arabieren gereed zijn voor de strijd, het uur der waarheid is aangebroken. We
hebben het stadium bereikt van daden in plaats van verklaringen." (bron citaten: http://www.mideastweb.org/briefhistory.htm )
Nadat de VS en de VN weigerden Egypte tot het openen van de Straat van Tiran te
dwingen of voor Israëls veiligheid garant te staan, viel Israël aan en veroverde
de Sinaï, de Golan hoogvlakte en de Westelijke Jordaanoever. Direct na de
oorlog verklaarde Israël bereid te zijn bijna al dit gebied terug te geven in
ruil voor vrede, maar de Arabische staten weigerden ieder compromis en
herhaalden later dat jaar op een Arabische top hun doel om Israël van de kaart
te vegen. De overwinning van 1967 had in Israël ongekende nationalistische
gevoelens losgemaakt, en nationalistische en religieuze groepen, versterkt door
de vijandige Arabische reactie, riepen op de Westoever te bebouwen en te
annexeren, waar veel voor het Jodendom heilige plaatsen lagen. De
nederzettingenbeweging was geboren.
16. ISRAEL IS EEN JOODS
GETTO EN EEN FORT
* Israëli's leiden aan
een soort gettomentaliteit: zij zien overal om zich heen Nazi's, en vertrouwen
niemand meer.
* Israël schiet door in het willen verdedigen van zichzelf. Het heeft een van
de machtigste legers ter wereld maar voelt zich niet veilig. Het zou eens
moeten ophouden veiligheid te willen afdwingen en in plaats daarvan vrede met zijn
buren sluiten door de bezetting te beëindigen.
Israëlische extremisten zien inderdaad overal om zich heen Nazi's: zelfs Sharon
is vergeleken met de Judenrat en voor verrader uitgemaakt, evenals Peres
en Rabin tijdens het Oslo vredesproces.
Veel Israëli's hebben inderdaad weinig vertrouwen in anderen waar het hun
veiligheid betreft. Dit heeft niet alleen met de Holocaust te maken, maar ook
met concrete zaken in de Israëlische geschiedenis: de Britten die tijdens
het mandaat niet bereid of in staat waren om de Joodse gemeenschap beter te
beschermen tegen Arabische agressie [19], wat hen ertoe noopte een eigen
zelfverdedigingsorganisatie op te zetten, de Hagana[47], die uitgroeide tot een ondergronds
leger. De internationale gemeenschap deed vervolgens niks om uitvoering van het
aangenomen delingsplan van de VN af te dwingen, en
liet het beide partijen onderling uitvechten. In mei 1967 gaf VN
secretaris-generaal U Thant onmiddellijk gehoor aan Egyptes verzoek de
vredesmacht uit de Sinaï terug te trekken, wat mede tot de Zesdaagse Oorlog heeft geleid. Tot op de dag van vandaag
lukt het de VN niet om tot een eenduidige veroordeling van terrorisme te komen,
omdat de Arabische staten Palestijns terrorisme (legitiem verzet tegen de
bezetting) willen uitsluiten.
Gezien het wijdverbreide antisemitisme in de Arabische
wereld, dat voor een groot deel is ontleend aan Duits en Russische
antisemitisme [20] uit het begin van de vorige eeuw, gecombineerd met anti-Joodse teksten uit
de Koran, is het niet geheel onbegrijpelijk dat sommige Israëli's zich omringd
wanen door Nazi's [21]. De recente Holocaust-ontkenningen van de Iraanse president Achmadinejad [22]
gecombineerd met het Iraanse atoomprogramma bevestigen
dat Israël gevaarlijke vijanden heeft.
Om te beoordelen of Israël 'doorschiet in het verdedigen van zichzelf' zou men
misschien eens moeten bedenken wat andere landen in vergelijkbare situaties
deden of zouden doen. Arabische landen die met terrorisme worden
geconfronteerd, en de VS in Irak of Rusland in Tsjetsjenië gaan vaak veel
grover te werk dan het Israëlische leger, met massieve bombardementen, oppakken
van duizenden vermeende terroristen, en - in het geval van Rusland - massale en
ongecontroleerde plunderingen door het leger. In Rusland en de meeste Arabische
landen is bovendien de controle op wat de regering en het leger doen veel
beperkter dan in Israël. Dat neemt niet weg dat Israël soms inderdaad te
onverschillig is voor het lijden van de Palestijnen, en 'collateral damage'
te makkelijk voor lief neemt. Veel fel bekritiseerde zaken zoals de muur/hek, de herbezetting in 2002 en de
liquidatie van leiders van Hamas en Islamitische Jihad, hebben er echter
wel toe geleid dat het terrorisme drastisch is afgenomen.
Israël ligt geïsoleerd in de Arabische wereld. Deze isolatie is gedeeltelijk
opgeheven door de vrede met Egypte en later Jordanië, maar het blijft een
'vreemde eend in de bijt'. Met name de vrede met Egypte is bovendien erg koel,
en tegen het vredesverdrag in mogen Egyptenaren Israël bijvoorbeeld niet
bezoeken, en is er van allerlei samenwerkingsprogramma's op cultureel en
economisch gebied weinig terecht gekomen. Bovendien verkeert Israël officieel
nog steeds in een staat van oorlog met Libanon en Syrië, alsmede Iran, van
waaruit bijvoorbeeld Palestijns terrorisme en de Hezbollah worden gesteund. Volgens
veel Israëli's moet Israël alleen dan ook sterk genoeg zijn om een
gecombineerde Arabische aanval af te kunnen slaan, ook al lijkt die op dit
moment onwaarschijnlijk.
Het is waar dat veiligheid zich niet door militaire overmacht alleen laat afdwingen.
Vrede moet het doel en streven blijven, en hierin schieten zowel Israël als
haar vijanden tekort. De wil om de vergaande en pijnlijke concessies te doen
die voor een vredesakkoord noodzakelijk zijn, lijkt aan beide kanten vooralsnog
te ontbreken. Het uitblijven van vrede kan dan ook niet Israël alleen worden
aangerekend. (Zie ook de artikelen Vredesproces en De moeizame weg naar vrede.)
17. ISRAEL IS SCHULD AAN HET LIJDEN VAN DE
PALESTIJNEN
* De ellende van de
Palestijnen wordt veroorzaakt door Israël.
Tijdens het Britse Mandaat (1922-1948) was de welvaart onder de Arabische
bevolking van Palestina aanzienlijk toegenomen, meer dan in de omliggende
landen. De Joden brachten in de jaren '30 driekwart op van de door de Britten
geïnde belasting, hoewel zij slechts eenvijfde tot eenderde van de bevolking
uitmaakten. Van dit geld werden allerlei algemene voorzieningen betaald, zoals
infrastructuur, scholen en ziekenhuizen. De Palestijnse Arabieren namen het de
Zionisten kwalijk dat zij op een gegeven moment vooral Joden aannamen in hun
fabrieken (de zogenaamde 'Conquest of Labor'). Dit was echter ingegeven door de
wens van de nieuwe, socialistisch georiënteerde immigranten om koloniale
verhoudingen tegen te gaan. In hun ogen moesten de Joden zelf al het zware werk
doen om waarlijk een vrij volk te kunnen worden. Uiteindelijk zijn enkele
duizenden Palestijnen hierdoor werkloos geworden.
Israël is rijk en de Palestijnen zijn arm. Luxueuze nederzettingen staan op een
steenworp afstand van Palestijnse vluchtelingenkampen. Velen zien hier een
causaal verband: Israël is rijk op kosten van de Palestijnen, zoals in de
koloniën de kolonisten zich verrijkten ten koste van de inheemsen. Toch is het te simpel de
armoede van de Palestijnen aan Israël te wijten [23].
Het verschil in welvaart komt dan ook met name voort uit het feit dat de
Zionisten een moderne, geïndustrialiseerde economie opbouwden terwijl de
Palestijnse Arabieren overwegend van de landbouw leefden en geen eigen
industrieën hadden. (Zie ook artikel
Nadat Israël de Westoever en Gazastrook in 1967 veroverde, nam de
levensstandaard daar toe, onder andere door aanleg van waterleidingen en
electriciteit, de bouw van scholen en ziekenhuizen, en het feit dat vele
Palestijnen in Israël werk konden vinden. De grenzen waren aanvankelijk
relatief open, en het BNP van de bezette gebieden steeg met zo'n 14% per jaar.
Herstructurering van de landbouw leidde binnen enkele jaren na de bezetting tot
een verdubbeling van de opbrengst, en het inkomen per hoofd van de bevolking
steeg in de eerste zes jaar met 80%. (Zie ook De bezetting en de nederzettingen.) Het analfabetisme
daalde van bijna 50% in 1967 naar 30% in 1980. (H.M. Sachar, A History of Israel)
Het welvaartsniveau van de Palestijnen stak, zeker voordat de tweede intifada
uitbrak, gunstig af tegen de omliggende Arabische landen. Sindsdien zitten
honderdduizenden Palestijnen werkloos thuis, die voorheen in Israël werkten.
Ook binnen de Palestijnse gebieden kan men zich slechts met moeite verplaatsen
door de vele checkpoints, en dat heeft grote gevolgen voor de economie, evenals
de zware controles bij de grensposten met Israël. De Human
Development Index vermeldt dan ook in de laatste jaren een alarmerende teruggang van de
situatie in de bezette gebieden.
Overigens is er ook in Israël een schrijnende armoede ontstaan als gevolg van
het rechtse economische beleid onder de Likoed-regering, met name onder de
Israëlische Arabieren, immigranten uit de voormalige Sovjet-Unie en Joden van
Arabische afkomst.
* Israël is bezig met
een campagne van etnische zuiveringen in de bezette gebieden, en doodt
stelselmatig onschuldige burgers; zo zijn in het vluchtelingenkamp in Jenin in
2002 honderden Palestijnse burgers afgeslacht.
* Israël was vanaf haar oprichting uit op een etnisch zuivere Joodse staat; in
de Arabische landen had de Joodse minderheid daarentegen niets te vrezen.
Etnische zuivering betekent het systematisch verdrijven of vermoorden van
een complete etnische of religieuze gemeenschap, zoals bijvoorbeeld in Rwanda
en Joegoslavië gebeurde [24],
of tot op de dag van vandaag in Soedan gebeurt. In de
Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook wonen meer Palestijnen dan ooit
tevoren, zo'n 4 miljoen mensen. Als Israël al op etnische zuivering
uitgeweest zou zijn [24],
heeft zij dus jammerlijk gefaald. Tussen 1967 en 1987
(begin van de eerste intifada) is de levensstandaard in de Palestijnse gebieden
sterk gestegen
Israël heeft hard opgetreden tegen de eerste en tweede Intifada, en ook
daarvoor al werd Palestijns verzet hard aangepakt, bijvoorbeeld in de
Gazastrook door Sharon begin jaren '70, en hierbij zijn ook veel
burgerslachtoffers gevallen. Hoewel burgers nooit het doelwit waren, werd te
weinig gedaan om burgerslachtoffers te voorkomen. Tijdens de tweede intifada
begon Israël zijn politiek van gerichte liquidaties van leiders van
terroristische organisaties. In 2002 herbezette Israël de meeste Palestijnse
steden, nadat in één maand door aanslagen meer dan 100 burgerslachtoffers aan
Israëlische kant waren gevallen. In Jenin zijn ruim 50 Palestijnen omgekomen,
waarvan het merendeel strijders. (Zie ook artikel Intifada en vredesproces). Door onafhankelijke
waarnemers, zoals Human Rights Watch, is bevestigd dat er geen sprake was van
een massaslachting.
Israël en de Palestijnen vechten tegen elkaar in dichtbevolkt gebied, zonder
front, slagveld en traditionele legers. Palestijnse terroristen hebben vaak
expliciet burgers als doelwit, in Israël zelf of in de nederzettingen, en
opereren vanuit huizen die worden gebruikt om wapens op te slaan en boomgaarden
om raketten (Qassams) te lanceren. Israël wil deze aanslagen voorkomen en
wapendepots vernietigen, maar ook de 'terroristische infrastructuur' hard
treffen en een boodschap uitzenden dat geweld hard wordt gestraft.
Er zijn meer burgerslachtoffers gevallen aan Palestijnse dan aan Israëlische
kant (ongeveer drie keer zoveel), maar dat ligt o.a. aan het feit dat zo'n 90%
van de aanslagen van Palestijnse terroristen door Israël wordt verijdeld.
Hoe wreed Israëlische represailles soms ook mogen zijn, zij zijn geenszins te
vergelijken met etnische zuiveringen zoals in voornoemde landen plaatsvonden.
Sommige Israëli's draaien bovenstaande stelling om, en zeggen dat het eigenlijk
de Palestijnen zijn die de Joden uit Palestina willen verjagen door angst en
terreur te zaaien onder de bevolking, en hun een veilig leven onmogelijk te
maken. Zij wijzen daarbij op het Hamas handvest dat oproept tot Jihad totdat
geheel Palestina weer onder Arabisch gezag komt te staan, en op extremistische
uitspraken van Palestijnen in de media en moskeeën. Sommige extremistische
facties mogen dit inderdaad voor ogen hebben, het is zeker niet de intentie van
de meerderheid.
Er wordt ook vaker beweerd dat de Israëli's van meet af aan de intentie hebben
gehad om zoveel mogelijk Arabieren te verdrijven uit Palestina/Israël [25a],
en ze in 1948 hun kans daartoe grepen. De statistieken laten echter zien dat het
niet Israël was dat etnisch werd gezuiverd van Arabieren, maar de Arabische
landen van Joden [25b].
De claim dat Israël - en niet haar Arabische tegenstanders - uit was op
etnische zuivering, lijkt hierdoor elke geloofwaardigheid te missen:
|
Joodse bevolking in Arabische landen & Iran |
||
|
Land |
1948 |
2001 |
|
Aden (Zuid-Jemen) |
8.000 |
~0 |
|
Algerije |
140.000 |
~0 |
|
Egypte |
75.000 |
~100 |
|
Iran |
140.000 |
~25.000 |
|
Irak |
135.000 |
~200 |
|
Libanon |
5.000 |
<100 |
|
Libië |
38.000 |
0 |
|
Marokko |
265.000 |
5.230 |
|
Syrië |
30.000 |
~100 |
|
Tunesië |
105.000 |
~1.000 |
|
Jemen |
55.000 |
~200 |
|
Totaal |
856.000/996.000 |
<7.000/<32.000 |
Cijfers gebaseerd op: Avneri, Arieh (1984). Claim
of Dispossession: Jewish Land-Settlement and the Arabs, 1878-1948.
Transaction Publishers. ISBN 0878559647 ( http://en.wikipedia.org/wiki/Jewish_exodus_from_Arab_lands )
|
Arabische bevolking in Israël (binnen Groene Lijn) |
||
|
Land |
1949 |
2001 |
|
Israël |
150.000 |
~1.250.000 |
Zie ook de mythe VLUCHTELINGEN
Zie ook in artikel Israël boycot: Etnische zuiveringen
* Zelfmoordaanslagen
zijn een wanhoopsdaad van enkelen. Bovendien, ieder volk heeft het recht zich
tegen onrecht te verzetten.
* Zelfmoordaanslagen komen voort uit islamitisch extremisme, en tonen aan dat
de islam een agressieve godsdienst is die niet in staat is anderen als
gelijkwaardig te zien. Iedere niet-moslim mag, moet zelfs, gedood worden.
Zelfmoordaanslagen zijn het werk van goed georganiseerde groeperingen, die
hiervoor vaak ook buitenlandse (op dit moment met name Syrische en Iraanse)
steun krijgen. Deze aanslagen hebben helaas brede steun onder de Palestijnse
bevolking (De percentages verschillen per tijdstip en situatie, en schommelen
ergens tussen de 30% en 70%). Veel Palestijnen vinden inderdaad dat zij het
recht hebben zich tegen de bezetting te verzetten door het vermoorden van
Israëlische burgers. Israël vindt dat het zich tegen deze aanslagen mag verdedigen,
ook als daarbij onschuldigen aan Palestijnse kant vallen. En zo is de cirkel
rond. De 'cirkel' begon echter niet met de verovering van de Westelijke
Jordaanoever en Gazastrook in 1967, maar met de komst van de Zionisten aan het
begin van de eeuw en de Balfour Verklaring die hen een Joods nationaal thuis in
Palestina beloofde. Dit was een groot onrecht volgens de Arabische inwoners van
Palestina, en men vond dat men het recht had zich hier met geweld tegen te
verzetten.
Volgens bovenstaande redenering is er geen vrede mogelijk. Het is dan ook
nergens juridisch vastgelegd dat een bezette bevolking het recht heeft zich in
restaurants of bussen op te blazen. Volgens het oorlogsrecht is het verboden om
burgers om te brengen, laat staan om hen als expliciet doelwit te hebben.
Zelfmoordaanslagen en andere vormen van terrorisme worden niet slechts door
moslims gepleegd vanuit extremistische religieuze overtuigingen. Er zijn vele
terroristische organisaties die vanuit een seculiere ideologie (vaak communistisch
of socialistisch of nationalistisch) handelen. Bij de Palestijnen spelen zowel
radicaal islamitische als nationalistische overtuigingen een rol. In Europa
kennen we de ETA, de IRA, en de RAF, die decennia lang landen en burgers hebben
geterroriseerd. Een verschil is wel dat zij nooit gericht waren op het doden
van zoveel mogelijk burgers, maar veeleer op politici of zakenlui, wat hun
daden overigens geenszins rechtvaardigt. Er zijn ook Joodse terroristen, zoals
Baruch Goldstein die in 1994 29 Palestijnen in een moskee in Hebron doodschoot.
Dit zijn echter meestal eenlingen, en zij hebben nauwelijks steun onder de
Israëlische bevolking.
Zoals er in de jaren '70 en '80 een probleem was met socialistisch en
nationalistisch terrorisme, is er op het moment vooral een dreiging [7] van islamitisch
gefundeerd terrorisme. Ook in Nederland zijn verschillende aanslagen verijdeld.
Het is belangrijk dat islamitische organisaties en moskeeën zich hiertegen
uitspreken en radicalisering tegengaan, en dat gebeurt gelukkig ook, maar
wellicht nog te weinig (zoals indertijd linkse organisaties soms te weinig
afstand namen van de RAF).
Hoewel het Israëlisch-Palestijnse conflict in eerste instantie nationalistisch
is, spelen ook religieuze zaken een rol. In het Hamas handvest staat dat geen
enkel deel van de heilige islamitische grond in het Midden-Oosten 'verkwanseld'
mag worden aan goddelozen. Er wordt een vers uit de Koran aangehaald, dat zegt
dat iedere Jood gedood moet worden voordat het 'einde der tijden' kan aanbreken.
Ook radicale imams spreken soms in dergelijke taal.
Het belang van Jeruzalem en de Tempelberg voor beide partijen onderstreept de
rol van religie in het conflict. Religieuze fanaten menen dat zij niet zonder
soevereiniteit over hun eigen heiligdommen kunnen, en dat de ander niet in
'hun' land thuishoort.
20. DE PALESTIJNEN HEBBEN
AL 78% VAN HUN LAND AFGESTAAN
* De Palestijnen
hebben al 78% van hun historische grondgebied opgegeven, en eisen nu nog alleen
de overgebleven 22%.
* De PLO erkende Israël al in 1988, maar heeft hier alleen maar meer
nederzettingen en repressie voor teruggekregen.
Een afgebakend 'historisch Palestina' is er nooit geweest afgezien van het
Britse mandaatgebied, en evenmin een land met die naam. Eeuwenlang maakte het
omstreden gebied deel uit van enkele Ottomaanse districten, en de inwoners van
diverse etnische en religieuze groepen, die eveneens in het huidige Jordanië,
Libanon en Syrië leefden.
'Palestina' was doorgaans een aanduiding voor een
landstreek, waartoe beide oevers van de Jordaan gerekend werden. Na de Eerste
Wereldoorlog werd het Britse mandaatgebied genaamd Palestina gevormd, waarvan
kort daarna het grootste deel weer werd afgesplitst om (Trans-) Jordanië te
vormen [26].
De 78-22% waarnaar vaker wordt gerefereerd is dus nogal relatief. (Zie
ook Definitions of Palestine and
Palestinian op Wikipedia).
De Britten en later de Volkenbond hadden besloten dat het gebied een thuisland voor de Joden zou zijn [27]. Er werd aanvankelijk
niet over percentages gesproken en een deling van het land was niet aan de
orde. De Britten dachten waarschijnlijk aan een soort federaal systeem onder
hun auspiciën en probeerden bijvoorbeeld gemeenschappelijke instituties op te
zetten van Joden en Arabieren, maar dit faalde met name vanwege de Arabische
weigering met de Joden samen te werken. Hoewel de Zionisten het liefst het hele
gebied hadden gehad, legden zij zich neer bij verschillende delingsplannen die
werden voorgesteld.
De 78% die (een meerderheid van) de Palestijnen bereid zouden zijn op te geven,
betreft 78% van het land dat ze sinds 1967 claimen voor hun eigen staat. Het is
geen gebied waar zij ooit soevereiniteit hebben gehad. De meesten geven ook
niet het recht op om er te wonen, daar ze vasthouden aan het recht op terugkeer
van de Palestijnse vluchtelingen. Waar ze vanaf zien is feitelijk de eis het
grondgebied van Israël te besturen (voorlopig, tot ze binnen Israël de
meerderheid zouden vormen na terugkeer van de vluchtelingen).
Wat de Palestijnen hebben gedaan is schoorvoetend inzien dat ze met de
realiteit zullen moeten leven dat 78% van het voormalige Britse Mandaatgebied
Palestina voorlopig een Joodse staat is.
Bij het percentage van 78% moet tevens opgemerkt worden dat meer dan de helft
van de inwoners van Israël oorspronkelijk uit
het Midden-Oosten of Arabische landen afkomstig is: Israëlische Arabieren zowel
als Joden uit Palestina en Joodse vluchtelingen uit andere Arabische landen en
Iran.
Vanaf 1988 matigde de PLO haar traditionele standpunt dat geheel
'historisch Palestina' bevrijd moest worden door middel van gewapende strijd,
en sprak voor het eerst van een twee-statenoplossing en onderhandelingen op
basis van VN Veiligheidsraad
resolutie 242 (aangenomen kort na de Zesdaagse Oorlog, waarin Israël werd opgeroepen
zich uit bezette gebieden terug te trekken [28] in ruil voor erkenning en veilige
grenzen). Tegelijkertijd werd echter vastgehouden aan het recht zich te
verzetten tegen de bezetting en aan de terugkeer van alle Palestijnse
vluchtelingen. Deze ambiguïteit is kenmerkend voor de houding van de PLO tot op
de dag van vandaag. Verzoenende verklaringen worden afgewisseld met
strijdlustige taal en eisen die onverenigbaar zijn met een
twee-statenoplossing. Ook in de daden van de PLO en de Palestijnse Autoriteit
is deze ambiguïteit zichtbaar: zo werd tijdens het vredesproces op sommige
momenten daadkrachtig opgetreden tegen terroristen, en op andere momenten
werden zij met rust gelaten of zelfs gesteund. Tijdens de tweede Intifada heeft
Arafat terroristen onderdak geboden in de Mukata, ze gefinancierd en verbaal aangemoedigd.
De verdeeldheid onder de Palestijnen wat dit betreft komt momenteel zeer
duidelijk tot uiting in Hamas' goedkeuring van zelfmoordaanslagen en president
Abbas' afkeuring ervan. Beiden zijn democratisch door de Palestijnen gekozen.
Een twee-statenoplossing en 'vrede op basis van resolutie 242' worden aan beide
kanten nogal verschillend uitgelegd. Resolutie 242 spreekt van een
'rechtvaardige oplossing van het vluchtelingenprobleem'. Maar wat is
rechtvaardig? Volgens Israël is terugkeer van de vluchtelingen per definitie strijdig met
een twee-statenoplossing [29].
Israël vindt dan ook dat de Palestijnen
expliciet Israël als Joodse staat moeten erkennen [30],
en dat hebben ze nooit gedaan [30b]. Volgens de Palestijnen zijn de Joodse nederzettingen per
definitie strijdig met een twee-statenoplossing [31],
en er wordt nog steeds
bijgebouwd.
Zowel Israëli's als Palestijnen zijn dubbelzinnig: er is vanaf pakweg 1990 een
serieuze toenadering tussen beide partijen, en een twee-statenoplossing wordt
aan beide kanten in brede kring (officieel) als oplossing gezien. Anderzijds
blijven de eigen nationale doelen elkaar uitsluiten en worden extremisten aan
beide kanten te weinig aangepakt.
De 'stank-voor-dank' erkenning van Israël door de PLO wordt door Israëli's vaak
omgedraaid: Israël heeft de Palestijnen verregaande autonomie gegeven en ze een
staat aangeboden op bijna geheel de bezette gebieden, maar kreeg daar alleen
maar terrorisme voor terug. Beide stellingen zijn een versimpeling van de
werkelijkheid.
Israëli's en Palestijnen proberen zich beiden als vredelievend en als
slachtoffer van de ander te presenteren.
21. HET GENEREUZE AANBOD
OP CAMP DAVID
* Israël bood
Bantoestans aan in Camp David, en het is begrijpelijk dat Arafat dit 'genereuze
aanbod' weigerde.
Israël bood in eerste instantie inderdaad een Palestijnse staat aan die niet
uit een aaneengesloten stuk land bestond, maar paste dit voorstel onder druk
van de Amerikanen aan. Later werd een aaneengesloten gebied van ruim 90% van de
Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook aangeboden.
In december 2000, na de start van de Tweede Intifada en Israëlische
represailles, deed de VS een laatste poging om beide partijen tot een compromis
te bewegen. Bill Clinton formuleerde 'Bridging Proposals'
die voorzagen in een Palestijnse staat in 95% van de Westelijke Jordaanoever,
en Palestijnse soevereiniteit over de Tempelberg. Israël accepteerde deze
voorstellen met reserveringen, maar Arafat weigerde ermee in te stemmen, met
name omdat hij het 'recht op terugkeer' van de Palestijnse vluchtelingen naar
Israël niet wilde opgeven, en ook omdat hij geheel Oost-Jeruzalem wilde hebben.
In de vredesonderhandelingen in Taba die daarop volgden
kwamen beide partijen niet dichter bij elkaar.
22. BEZOEK SHARON AAN DE
TEMPELBERG
* Sharon veroorzaakte
de Tweede Intifada door de Al Aqsa Moskee te bezoeken, een heilige plaats voor
moslims.
Op 28 september bezocht Sharon, de nieuwe leider van Likoed, de Tempelberg in
Jeruzalem, een voor zowel joden als moslims heilige plaats. Ondanks geruchten
onder de Palestijnen van het tegendeel heeft hij de Al Aqsa Moskee niet
bezocht. Dit bezoek leidde tot grootschalige rellen, die uitmondden in de
tweede intifada. Alle frustraties over het vastgelopen vredesproces en het
uitblijven van verbeteringen in het dagelijkse leven van de Palestijnen, leken
een uitweg te vinden. Er zijn echter sterke aanwijzingen dat de intifada niet
geheel spontaan was, en mede was voorbereid door de PLO en de Palestijnse
Autoriteit. Al maanden voor de uitbraak werden opruiende boodschappen
uitgezonden op tv en radio, en vanaf het begin namen PA-functionarissen deel
aan de intifada. In juli 2000, vlak na het mislukken van de Camp David
onderhandelingen, zei PA-official Abu Ali Mustafa: "The issues of
Jerusalem, de refugees and sovereignty will be decided on the ground and not in
negotiations. On this point it is important to prepare the Palestinian public
on the next step, because without doubt we shall find ourselves into conflict
with Israel in order to create new facts on the ground…. I believe the
situation will be more violent than the intifada." Enkele maanden na
het uitbreken van de tweede intifada vertelde PA communicatie minister Imad
Al-Faluji tijdens een bijeenkomst voor vluchtelingen, dat de intifada was
gepland door het PA leiderschap na het mislukken van Camp David. (Morris, Righteous
Victims, 2001, blz. 662)
De intifada was het gevolg van het vastgelopen vredesproces, de voortgaande
Israëlische bouw van nederzettingen, en doelbewuste Palestijnse propaganda. Ook
andere landen hebben een kwalijke rol gespeeld. Zowel Frankrijk als de
Arabische Liga hebben Arafat aangemoedigd niet te buigen voor 'Zionistische
voorwaarden'. In oktober 2000 hield de Arabische Liga een top waar men zich
uitsprak voor het recht op terugkeer, soevereiniteit over geheel Oost-Jeruzalem
en steun voor de tweede intifada. Het bezoek van Sharon aan de Tempelberg was
een provocatie op een moment dat de situatie al zeer gespannen was. Zonder
Sharons bezoek had zich hoogstwaarschijnlijk een andere gelegenheid voorgedaan.
Bovendien had de veiligheidchef van de PA gezegd dat er geen gevaar voor
escalatie was.
* De muur loopt bijna
geheel over bezet gebied, en zal ca. 40% van de Westoever bij Israël voegen.
* Het veiligheidshek is slechts een tijdelijke maatregel als reactie op het
Palestijnse terrorisme. Zij is een goede manier om beide volkeren van elkaar te
scheiden zolang de PA niets tegen het terrorisme onderneemt.
Er zijn vele muren en hekken gebouwd ter verdediging van het eigen territorium.
Meestal staan deze echter op een erkende grens, en dat is dan ook waar het wat
betreft de afscheidingsbarrière om gaat: heeft Israël het recht om - zolang er
nog geen vredesverdrag is met de Palestijnen waarin de precieze grenzen zijn
vastgesteld - ook een aantal nederzettingen met de barrière te verdedigen, of
had hij geheel op de Groene Lijn moeten worden gebouwd? Is de barrière een
tijdelijke maatregel of stelt Israël hiermee eenzijdig zijn grenzen vast?
De afscheidingsbarrière loopt gedeeltelijk over de Groene Lijn (pre-1967
grens), en gedeeltelijk door de Westelijke Jordaanoever. Hij is overigens nog
niet voor de helft gebouwd. De route is sinds het voorstel is aangenomen door
de regering meermaals gewijzigd, en steeds dichter bij de Groene Lijn komen te
liggen. Volgens de huidige route zou 7% van de Westelijke Jordaanoever
aan Israëlische kant komen te liggen. Aanvankelijke ideeën om ook langs de
Jordaanvallei een hek te bouwen zijn nooit een officieel regeringsplan
geworden. Israël heeft altijd beweerd dat het slechts een veiligheidsmaatregel
is, terwijl de Palestijnen beweren dat Israël de gebieden aan de Israëlische
kant wil annexeren. Echter Kadima heeft in de verkiezingscampagne gezegd dat
het Israëls grenzen eenzijdig wil vaststellen als vredesbesprekingen met de
Palestijnen falen, en de afscheidingsbarrière daarbij als grens aangeduid. Of
dit een tijdelijke interim oplossing zal zijn of een definitieve grens valt nog
te bezien.
Los van Israëls intenties is het overigens zeer de vraag of de internationale
gemeenschap en de VS hiermee in zullen stemmen. Zelfs de VS heeft zich
meermaals kritisch uitgelaten over de route van de barrière, die nog steeds op
sommige plaatsen diep de Westoever insnijdt. Vanwege de Hamas-regering zal de
VS zich wellicht soepeler naar Israël opstellen, maar voor een definitieve
grens is bredere goedkeuring, en dus een vredesverdrag met de Palestijnen,
nodig. Bovendien is het volgens zowel linkse als rechtse critici in Israël geen
goeie deal als Israël eenzijdig 93% van de Westoever opgeeft, zonder daar iets
(vrede, veiligheidsgaranties) voor terug te krijgen. Het is al met al onwaarschijnlijk
dat Israël eenzijdig zijn definitieve grenzen kan vaststellen, en het zal
waarschijnlijk zijn leger ook niet geheel terugtrekken ten Westen van de
afscheidingsbarrière zonder een akkoord met de Palestijnen.
De barrière kan wel de frictie tussen beide volken verminderen aangezien zij
het de Palestijnen moeilijker maakt aanslagen te plegen (en Israëlische
represailles daartegen dus ook uitblijven), maar de huidige route houdt nog te
weinig rekening met de Palestijnen, waardoor zij veel kwaad bloed zet en hun
frustratie vergroot, wat juist tot meer radicalisme onder de Palestijnen leidt.
* In tegenstelling tot
Sharon en zijn opvolger Olmert, wil Abbas echt vrede, en heeft hij een
eenzijdig bestand bewerkstelligd waardoor er in Israël nauwelijks nog aanslagen
zijn gepleegd. Ook de nieuwe Hamas regering houdt zich nog steeds aan dit
bestand, ondanks Israëlisch geweld.
* In tegenstelling tot Abbas en de Palestijnse Autoriteit, die het terrorisme
blijven steunen, wil Israël slechts vrede. De terugtrekking uit de Gazastrook
heeft aangetoond dat nederzettingen geen opstakel tot vrede zijn. Ook in de
Sinaï zijn nederzettingen opgegeven om tot vrede te komen. Wat ontbreekt is een
vredespartner aan Palestijnse kant.
Beide partijen beweren dat zij slechts uit zijn op vrede en het de ander is die
het geweld veroorzaakt en het conflict in stand houdt. Abbas was inderdaad
tegen aanslagen, maar weigerde of was niet in staat om de terroristische
organisaties te ontwapenen. Daardoor konden die op elk willekeurig moment
beslissen om weer naar de wapens te grijpen, en dit gebeurde ook meermaals. In
de periode van de 'hudna' (kalmte, wat niet hetzelfde is als een
officiële wapenstilstand) heeft Israël verscheidene aanslagen verijdeld. Hamas
had vanaf het begin gezegd dat de Palestijnen het recht houden zich tegen de
bezetting te verzetten. Israël heeft altijd gezegd dat het het recht heeft zich
tegen terrorisme te verdedigen. Toch is van beide kanten het geweld tijdelijk
verminderd. Het is voor Israël echter niet erg aantrekkelijk om zich aan een
bestand te houden dat op ieder moment door de tegenstander kan worden opgezegd,
die de tijd ondertussen kan gebruiken om explosieven te fabriceren en wapens te
importeren. In de tijd van de 'hudna' is dit op grote schaal gebeurd, en er
zijn sinds Israëls terugtrekking grote hoeveelheden wapens via Egypte naar de
Gazastrook gesmokkeld. Israël eist volledige ontwapening van de terroristische
facties voordat het serieus wil onderhandelen, wat voor de Palestijnen
onaanvaardbaar is. In hun ogen zijn de wapens van de 'verzetsbewegingen' het
enige drukmiddel tegen het oppermachtige Israël.
De terugtrekking uit de Gazastrook was belangrijk en toonde inderdaad aan dat
nederzettingen geen obstakel hoeven te zijn, en dat Israël bereid is tegen de
kolonisten op te treden. Er is echter wel een belangrijk verschil met de
Westoever, waar de Joden een sterkere historische connectie mee hebben. Israël
trok zich vooral terug uit de Gazastrook omdat het dat in z'n eigen belang
achtte: waarom nog langer geld en soldatenlevens spenderen aan het verdedigen
van 7000 kolonisten temidden van meer dan een miljoen Palestijnen? premier
Olmert heeft aangekondigd dat er meer eenzijdige terugtrekkingen zullen volgen,
mogelijk uit al het gebied ten oosten van de afscheidingsbarrière, wat neer
komt op 93% van de Westoever en 80.000 kolonisten. Het is echter de vraag of Israël
ook zijn leger uit geheel dit gebied zal terugtrekken zonder een akkoord met de
Palestijnen. Eenzijdige terugtrekking kan een belangrijke bijdrage leveren aan
vrede, omdat het de dagelijkse frictie tussen beide volken, en daarmee de
vernederingen van de Palestijnen, zal verminderen.
Voor echte vrede zijn echter onderhandelingen nodig en een vredesverdrag dat
door beide volken, inclusief andere Arabische landen, wordt onderschreven.
Het is begrijpelijk dat Israël niet wil onderhandelen met de Hamas, dat ondanks
sommige gematigde uitspraken nog steeds in haar handvest heeft staan dat de
Joden verantwoordelijk zijn voor beide wereldoorlogen en het de taak van
moslims is om ze te doden, en zolang in Palestijnse media en op scholen het
'martelarenschap' wordt verheerlijkt en het bestaansrecht van Israël ontkend.
Echter om tot vrede te komen zal ook Israël bereid moeten zijn om pijnlijke
concessies te doen, zoals een gedeelde soevereiniteit over Jeruzalem en
compensatie voor gebied op de Westoever dat men wil houden, en het zal
duidelijk moeten maken dat het tot dergelijke concessies bereid is in ruil voor
echte erkenning en ontmanteling van de terroristische infrastructuur.
25. KRITIEK OP ISRAEL KAN
NIET
* Israël is boven
kritiek verheven. Wie het bekritiseert wordt steevast voor antisemiet
uitgemaakt.
Volgens Zionisten neemt antisemitisme tegenwoordig vaak de gedaante van kritiek
op Israël aan. Dit is immers aansprekender dan de oude rassenleer, of het
christelijke antisemitisme.
Het is waar dat critici van Israël soms onterecht voor antisemiet worden
uitgemaakt. In het verleden gebeurde dit omdat men kritiek op Israël ongepast
vond na de verschrikkingen van de Holocaust, en omdat Israël alom als de David
tegen een vijandige Arabische wereld werd gezien. Kritiek werd al gauw
geïnterpreteerd als sympathie voor de vijanden van Israël en de Joden, en
sommige critici hadden die sympathie wellicht ook echt. Kritiek op Israël kwam
aanvankelijk vooral uit radicale hoek (communisten die de anti-Zionistische
Sovjet-lijn volgden en fascisten). De beschuldiging van antisemitisme komt
tegenwoordig niet zozeer voort uit het feit dat Israël boven kritiek verheven
zou zijn, maar juist omdat het zo fel en veelvuldig wordt bekritiseerd.
Israëli's en anderen die het voor Israël opnemen hebben veelal het gevoel dat
Israël juist meer bekritiseerd wordt dan welk ander land ter wereld ook. Het is
misschien ironisch, dat zij daarbij evenals Israëls critici wijzen op
bijvoorbeeld de vele VN-resoluties tegen Israël en het feit dat Israël meer dan
enig ander land door de VN mensenrechtencommissie is veroordeeld. Een
mensenrechtencommissie die is voorgezeten door Libië en als leden o.a. Soedan,
Cuba en Iran kent. Men heeft dan ook terecht het gevoel dat er met twee maten
wordt gemeten.
Israël en het Midden-Oosten conflict staan in de schijnwerpers. Als een
Israëlische soldaat een Palestijns kind doodt of als er een aanslag in Israël
is gepleegd, haalt dit vaak het Acht Uur Journaal, terwijl in Soedan of
Tsjetsjenië een veelvoud aan onschuldige burgers worden gedood [32].
Pro-Israëli's beklagen
zich erover dat aanslagen die tot doel hebben zoveel mogelijk burgers om te
brengen moreel op één lijn worden gesteld met Israëlische 'anti-terrorisme
acties', waarbij men juist onschuldige slachtoffers wil ontzien. Bovendien is
er volgens hen te weinig aandacht voor het antisemitisme in de Arabische wereld
en de systematische steun die radicale groeperingen krijgen vanuit Arabische
landen. Pro-Palestijnen op hun beurt vinden dat er juist teveel aandacht wordt
besteed aan Palestijnse aanslagen in vergelijking met de dagelijkse
vernederingen van de bezetting. De media kunnen het wat dit betreft nooit goed doen [2].
Feit is wel dat,
met name sinds de tweede intifada, de Palestijnse kant veel aandacht krijgt, en
de bezetting een centrale positie inneemt in de berichtgeving. De notie dat
Israël boven kritiek is verheven is of kritiek nog steeds erg moeilijk ligt is dan
ook onjuist.
Volgens sommige Zionisten is het stelselmatig zwart maken van Israël en met
name het ontkennen van haar bestaansrecht een vorm van antisemitisme [48]. Immers, Israël is de
enige Joodse staat en haar bestaansrecht ontkennen betekent dat men het recht op
zelfbeschikking van de Joden ontkent [33].
Waarom zouden alleen de Joden geen recht
op zelfbeschikking hebben in een wereld vol met natie-staten? Men heeft er -
gezien het Arabische antisemitisme - terecht twijfels over of Joden als
minderheid in een door Arabieren gedomineerde staat wel veilig zouden zijn.
Tweeduizend jaar leven in de diaspora was geen onverdeeld succes.
Ook het feit dat Israël wordt veroordeeld voor zaken (gebied bezetten,
mensenrechten schenden, minderheden discrimineren) die andere landen
straffeloos (en vaak in nog ergere mate) doen, wijten sommigen aan
antisemitisme. Dat is niet altijd terecht. We stellen ook hogere eisen aan
Israël omdat het een Westerse democratie is [8] [34] [43].
Het is bovendien
makkelijker om in Israël en de bezette gebieden kritische journalistiek te
bedrijven dan in bijvoorbeeld Soedan of Kongo. Voor mensenrechten-organisaties is het
makkelijker om aan gegevens te komen en gevangenen of Israëlische
mensenrechtenactivisten te spreken dan in landen met een dictatoriaal regime
[35]. Soms gaan mensen die het voor de Palestijnen opnemen echter ver over de grens [36],
zoals wanneer Gretta Duisenberg beweert dat Joden de Zuid-Amsterdamse
restaurants dreigen te bezetten [7],
zoals zij ook de Westoever bezetten [36],
of als beweerd wordt dat Joden de media beheersen en teveel macht hebben [37],
of Israël de VS tot de invasie in Irak
hebben genoopt of zelfs achter de aanslagen op de Twin Towers zit om zo de
Amerikanen tegen de moslims op te zetten. Ook de Wereldconferentie Tegen Racisme van de VN in 2001 in Durban, en met name het gedeelte dat door NGO's (Non Governmental Organisations) werd georganiseerd, ging duidelijk over de grens [38].
Terwijl critici van Israël soms onterecht voor antisemiet worden uitgemaakt,
worden mensen die het voor Israël opnemen er vaak van beschuldigd onderdeel te
zijn van de 'Zionistische lobby'. Proponenten van beide kanten proberen vaak de
ander zwart te maken en extremere standpunten in de schoenen te schuiven dan
zij daadwerkelijk hebben. Veel debatten tussen voor- en tegenstanders op
bijvoorbeeld forums op internet en in mindere mate in de geschreven media ontaarden
in allerlei beschuldigingen over en weer, en er wordt vaak nauwelijks nog naar
elkaar geluisterd.
* Met name in de VS is er een machtige Joodse lobby,
die de Midden-Oosten politiek van de VS in belangrijke mate bepaalt, en ervoor
zorgt dat Israël vrijuit gaat en meer geld en steun krijgt van de VS dan wie
ook. Iedere president laat zich leiden door 'de Joodse stem'.
In de Verenigde Staten en in andere landen zijn veel lobby's actief, waarvan de
pro-Israël lobby één van de succesvolste is. De olielobby is echter eveneens
zeer invloedrijk, en de familie Bush onderhoudt warme persoonlijke betrekkingen
met leden van de heersende Saud familie van Saoedi-Arabië. Landen als Egypte en
Saoedi-Arabië krijgen eveneens uitgebreide steun en geld van de VS. Israël
krijgt niet altijd haar zin, en wordt regelmatig door de VS onder druk gezet om
aan haar voorwaarden te voldoen. Het Amerikaanse beleid wordt in hoge mate
bepaald door haar economische en strategische belangen (waaronder olie) en de
wensen van de kiezers. De meerderheid van de Joden in de VS stemt overigens op
de democraten, en velen zijn tegen de oorlog in Irak.
Het is terecht kritisch te staan tegenover lobbies, zeker in de VS, waar deze
nog veel meer invloed hebben dan in Europa. Lobbies zijn welhaast van nature
ondemocratisch, en gebruiken vaak agressieve methoden om hun doelen te
verwezenlijken. Echter, in plaats van een vergelijkend onderzoek naar de
verschillende lobbies, hun invloed en strategie, alsmede een algemene kritiek
op de macht en werkwijze van lobbies, wordt door felle critici van Israël vaak
alleen de Israël lobby zwartgemaakt.
Er is bovendien een groot verschil tussen het Amerikaanse congres (waar de
Israël lobby veel invloed heeft) en het State Department (waar zij veel minder
succesvol is), en ook tussen verschillende presidenten. Reagan was zeer
pro-Israël, Carter was daarentegen behoorlijk kritisch, evenals Kissinger. Het
congres heeft meermaals moties aangenomen die opriepen de VS ambassade in
Israël van Tel Aviv naar Jeruzalem te verhuizen, maar hier is nooit gehoor aan
gegeven, en de VS heeft de annexatie van Oost-Jeruzalem door Israël ook nooit
erkend. De VS (onder Carter) heeft de rechtse Israëlische premier Begin onder
zware druk gezet de gehele Sinaï op te geven in ruil voor vrede met Egypte.
Bush senior heeft financiële hulp opgeschort vanwege de voortgaande bouw van
nederzettingen. De VS heeft, zeer tegen de zin van Israël, meermaals wapens aan
haar vijanden verkocht, maar Israël op haar beurt verboden wapens aan China te
verkopen. Tijdens de eerste Golfoorlog heeft de VS Israël verboden zich tegen
de Iraakse bombardementen van Scud raketten te verdedigen. Van alle
veiligheidsraad-resoluties tegen Israël heeft de VS er circa eenderde gevetood.
In de andere gevallen gaven andere belangen de doorslag of was men het met de
resolutie eens. Al deze zaken waren niet gebeurd als de 'Joodse lobby' zo
almachtig zou zijn als sommigen beweren.
Met name de laatste jaren zijn er verschillende schandalen geweest rond de
AIPAC, de belangrijkste pro-Israël lobby organisatie, waardoor zij aan
geloofwaardigheid en effectiviteit heeft ingeboet. Haar invloed wordt, hoewel
nog steeds aanzienlijk, door zowel voor- als tegenstanders vaak overschat.
Door Zionisten wordt er verder op gewezen dat veel kritiek op de 'Zionistische
lobby', klassieke antisemitische elementen bevat, zoals dat de Joden
onevenredig veel macht hebben en achter de schermen aan de touwtjes trekken,
disloyaal zijn aan de landen waarin zij leven en er een eigen 'agenda' op na
houden. Zoals de Joden er destijds door antisemieten van werden beschuldigd de
VS in de Tweede Wereldoorlog te hebben betrokken, worden zij er nu van
beschuldigd de VS in de oorlog met Irak te hebben getrokken.
De citaten zijn vrij willekeurig genummerd. Gepoogd is de claims die zij doet in volgorde van belangrijkheid en absurditeit te zetten. De lijst met de 50 meest belangrijkste citaten c.q. claims die Ratna Pelle hier - als zioniste - doet staat elders op internet.