Case 2. Steenfabriek De Harde Steen B.V.

De steenfabriek is gevestigd in de buurt van de Waal, waar in de uiterwaarden de belangrijkste grondstof, klei, wordt gewonnen. De klei wordt vervolgens een aantal maanden opgeslagen bij de steenfabriek in een kleibult. De fabriek beschikt hiermee over een buffervoorraad, die het mogelijk maakt om tijdens alle seizoenen door te produceren. Door de kleibult verticaal af te steken wordt de klei gemengd, wat de kwaliteit van de steen ten goede komt. In de voorbewerking wordt de klei bewerkt voor het vormen van de stenen. Door zeven, raspen en walsen worden verontreinigingen als stenen en metaaldelen verwijderd en wordt de klei gemengd tot een homogene massa.

Met de vormmachines wordt de klei mechanisch in de vorm geperst, waarna de ongebakken stenen op planken worden gelegd, die door speciale vorkheftrucks naar de droogruimte worden getransporteerd. De droogruimte bestaat uit tunnels, die worden verwarmd met de restwarmte van de tunnelbakovens. Vervolgens worden de stenen op wagons geplaatst, die langzaam door de tunnelbakoven worden geleid. Deze moderne oven leent zich voor automatisch en volcontinu bakken. Met behulp van computerbesturing wordt de temperatuur van de oven nauwkeurig ingesteld en bewaakt. Na het bakproces worden de stenen handmatig gesorteerd om verschillen in kleur en hardheid te voorkomen. Mechanisch worden de stenen vervolgens gestapeld voor opslag en transport. Men gebruikt een deel van het terrein bij de fabriek als tasveld voor de opslag. De stenen worden op pallets geplaatst, omwikkeld met krimpfolie om beschadiging tijdens opslag en transport te voorkomen. Vrachtwagens die uitgerust zijn met mechanische installaties voor laden en lossen zorgen vervolgens voor transport en aflevering bij de klanten.

De balans van De Harde Steen B.V. per 1 januari 2005 is hieronder gegeven.

Balans per 1 januari 2005 (in euro's):

Vaste activa:

Materiële vaste activa

 

5.391.000

 

Vlottende activa:

Voorraden

Debiteuren

Liquide middelen

6.300.000

780.000

479.000

 

 

 

 

 

12.950.000

Eigen vermogen:

Aandelenkapitaal

Algemene reserve

 

3.000.000

1.700.000

 

Vreemd vermogen lang:

7% Banklening

6% Hypotheek

 

4.000.000

3.200.000

 

Vreemd vermogen kort:

Bankrekening-courant

Crediteuren

 

 

750.000

300.000

 

12.950.000

Materiele vaste activa

De materďële vaste activa van de baksteenfabrieken bestaan uit grond en gebouwen, de ovens, platte wagons voor het railvervoer van stenen in de fabriek en machines voor het vormen van stenen. De materiële vaste activa zijn voor afschrijvingsdoeleinden ingedeeld in de volgende drie categorieën.

Grond, gebouwen en tunnelovens. Op grond wordt niet afgeschreven, op de andere activa wel. De totale afschrijving wordt benaderd door 4 % per jaar af te schrijven op de aanschaffingsprijs van alle activa. De grond heeft een balanswaarde van € 1.000.000; de gebouwen hebben een boekwaarde van € 900.000 en de tunnelbakovens van € 96.000. De gebouwen zijn 13 jaar oud en de tunnelbakovens 21 jaar. De economische gebruiksduur van de gebouwen en de tunnelbakovens wordt geschat op 25 jaar. De restwaarde is nul.

Vormmachines, droogkamers, interne transportmiddelen en inventaris. Afschrijving 9% van de aanschaffingsprijs per jaar. De boekwaarde van de vormmachines en droogkamers bedraagt per 1 januari € 1.600.000. Deze activa zijn zijn 4 jaar oud. De interne transportmiddelen en inventaris hebben een boekwaarde van € 1.600.000 en zijn nu 4 jaar oud. De levensduur van dit soort duurzame productiemiddelen is 10 jaar. De restwaarde van deze categorie productiemiddelen wordt geschat op 10% van de aanschafprijs.

Vrachtauto's. Afschrijving 20% van de aanschaffingsprijs per jaar. De vrachtauto's staan per 1 januari 2005 voor € 195.000 op de balans. Deze 5 vrachtauto's vormen samen een ideaalcomplex, waarvan de vervangende inkoop altijd plaats vindt op 31 december, dus voor het laatst op 31 december van het vorig jaar.

Gezien de complexiteit verdient het aanbeveling dit vraagstuk parallel uit te werken in Excel.

Vraag 1. Hoeveel bedragen de afschrijvingskosten op gebouwen en tunnelovens in 2005?

Vraag 2. Hoeveel bedragen de afschrijvingskosten op vormmachines, droogkamers, interne transportmiddelen en inventaris in 2005?

Vraag 3. Hoeveel bedragen de afschrijvingskosten op vrachtauto's in 2005?

Vraag 4. Hoeveel bedragen de totale afschrijvingskosten in 2005?

Vreemd vermogen lang

De onderneming heeft een twintigjarige lening gesloten bij de huisbankier. Van deze lening moet aan het einde van elk jaar 10% afgelost worden, terwijl dan ook de rente wordt voldaan. De oorspronkelijke lening bedroeg € 5.000.000. Aflossing en rentebetaling hebben via de bank plaatsgevonden. Het saldo van de lening bedraagt per 1 januari 2005 € 4.000.000. De rentebetaling van de hypotheek en de aflossing op de hypotheek ad € 400.000 vindt steeds plaats op 31 december via de bankrekeningcourant. Het saldo van de hypotheek bedraagt per 1 januari 2005 € 3.200.000

De bank brengt 9% rentekosten over het saldo in rekening-courant per 1 januari 2005 ten laste van het rekening-conrantkrediet. Het saldo bedraagt per die datum € 750.000.

Vraag 5. Hoeveel bedragen de totale interestkosten in 2005?

De gegevens ten behoeve van de standaardkostprijsberekening zijn hierna weergegeven. Bij De Harde Steen B.V. bestaat de kostprijsopbouw van een baksteen uit:

Kosten van grond- en hulpstoffen en van directe arbeid van de vormfabriek:

Kosten van grond- en hulpstoffen en van directe arbeid van de vormfabriek:

Kostensoorten

Standaardboeveelheid per 1000 stenen waalformaat

Standaardprijs

Grond- en hulpstoffen:
Klei
Zand
Kalk
Elektriciteit


1,5 m3
100 kg
100 kg
20 kWh


15,00 per m3
0,06 per kg
0,09 per kg
0,25 per kWh

Lonen:
Direct loon


0,6 uur


49,00 per uur

Tunnelbakovenfabriek:

Kostensoorten

Standaardboeveelheid per 1000 stenen waalformaat

Standaardprijs

Energie:
Gas
Elektriciteit


170 m3
50 kWh


0,40 per m3
0,25 per kWh

Lonen:
Direct loon


0,8 uur


50,00 per uur

Overzicht van de lonen en salarissen (vaste indirecte standaardkosten):

Directeur
Staf
Verkoopafdeling
Administratie en civiele dienst
Technisch directeur
Bedrijfsleiders
Personeel onderhoudsafdeling
Personeel kleirijden

   145.000
   260.000
   220.000
   350.000
     90.000
   225.000
   170.000
   140.000

Kosten van indirect loon

1.600.000

Kosten van diensten van derden
De kosten van diensten van derden die als vaste indirecte standaardkosten beschouwd moeten worden, bedragen €350.000.

De normale productie bedraagt 45.000.000 stenen per jaar. Alle kosten worden in de standaardkostprijs opgenomen in de vorm van een tarief per 1000 stenen waalformaat.

Vraag 6. Hoeveel bedragen de totale constante kosten in 2005?

De verwachte verkopen over 2005 bedragen:

Soort

Hoeveelheid stenen x 1.000

Verkoopprijs af fabriek

Vormbak rood

25.000

€ 280

Vormbak geel

20.000

€ 280

Verder is gegeven:
De voorraden stenen is qua aantal en waardering per 1 januari 2005 en per 31 december 2005 gelijk.

Vraag 7. De variabele kosten per 1000 stenen bedragen euro

Vraag 8. De break-even afzet in hoeveelheden van 1000 stenen is: stuks per jaar.

Vraag 9. De break-even omzet bedraagt:

Vraag 10. Bereken de verwachte veiligheidsmarge voor 2005:

Vraag 11. Werk deze vragen ook uit met het grafisch model.



E I N D E

Home

Deze website is gebaseerd op ontwerp-principes voortvloeiend uit de Parallel Instruction theory (the PI theory), de Splitt Attention theory (the SA theory) en de Cognitive Load theory (the CL theory) (Min, Mayer, Moreno & Sweller, 1992, 1993, 1994 tot 2006) [R. Min, 'The PI theory'. In: Interactive Learning International, No. 2, Vol. 8, 1992, p.177-184] [R. Min et al., 'A comparison of parallelism in interface designs'. In the J. of Comp. Ass. Learning, No. 5, Vol. 20, 2004, p.360-367]

Deze website maakt gebruik van templetes en standaard-applets uit de library 'WebLib' en 'SimLib' van Rik Min (methodoloog) & Jan de Goeijen (technoloog), Universiteit Twente (UT) / Centrum voor Telematica en Informatietechnologie (CTIT) (2002 - 2005).

Meer informatie: www.acone.nl