De ontwikkelingen in de hartchirurgie staan niet stil. Vooral in de jaren na de laatste wereldoorlog zijn de operatie-technieken met enorme sprongen vooruitgegaan.

De hartlongmachine
Zo'n 25 jaar geleden was de ingebruikname van de hart-long machine een grote doorbraak bij hartoperaties. Bij deze methode wordt het hart tijdens een operatie compleet stilgelegd en neemt de machine de pompfunktie van het hart over.

De  Utrecht  Octopusmethode
Een nieuwe ontwikkeling, die sinds september 1996 in praktijk wordt gebracht, is de zogenaamde Octopus-methode. Deze techniek is in het Academisch Ziekenhuis van de Universiteit Utrecht uitgedacht en verder ontwikkeld.

Het principe hierbij is dat het hart bij een bypass-operatie niet compleet wordt stilgelegd, maar slechts plaatselijk, namelijk op de plek rondom de te verrichten ingreep.

Het stukje van de hartspier waar de bypass moet worden aangebracht, wordt door middel van twee metalen houders, elk voorzien van vier of vijf zuignapjes, vastgezet en zo kan de operatie worden uitgevoerd terwijl het hart blijft doorkloppen.

Aan de overeenkomst met de armen en zuignappen van een octopus (inktvis) heeft deze operatie-methode zijn naam te danken.

De voordelen van deze techniek ten opzichte van de hart-long machine zijn aanzienlijk. Ten eerste is het beter voor het bloed, dat niet zoals in de hart-long machine met "vreemde oppervlakten" in aanraking komt, waardoor bloedbestanddelen beschadigd kunnen worden en er stollingsproblemen kunnen ontstaan. Verder hoeft niet altijd het borstbeen over de hele lengte worden doorgezaagd maar kunnen de bypasses via een opening tussen de ribben worden aangebracht.

Balloncatherisatie

Sedert enige jaren bnestaat er de mogelijkheid om bepaalde vernauwingen aan het begin van een kransslagader door middel van een ballon op te rekken. De ballon wordt dan leeg in het vernauwde deel geschoven en vervolgens opgeblazen, waardoor de vernauwing wordt opgerekt.

Pacemaker

Het samenknijpen van de hartspier gebneurt normaal gesproken via een vast patroon:eerst de boezems dan pas de kamers. Het susteem, dat moment en wijze van samenknijpen in het hart bepaalt, noemt men het geleidingssysteeem. Als gevolg van bijvoorbeeld coronairsclerose kan dit geleidingssysteem worden aangetast. Hierdoor kan het gebeuren dat een prikkel vanuit de boezem niet meer naar de kamer wordt doorgeleid, zodat deze ook niet samenknijpt. Ook kan hierdoor een prikkel veel te traag of in het geheel niet worden gevormd. In een dergelijk geval kan een pacemaker de hartspier aan het werk zetten wannner deze dit zelf niet doet. De pacemaker is door middel van een electrode  (soms twee) die via een bloedvat naar de hartspier wordt gevoerd, met het hart verbonden

Harttransplantatie

In de media wordt vrij veel aandacht besteed aan harttransplantatie, dat wil zeggen het vervangen van het sterk verzwakte hart door een gezond donorhart. Jaarlijks vinden zo'n vijftig harttransplantaties in ons land plaats.